Studenten laten festivalpubliek zelf plasticafval recyclen

Mensen ter plekke zelf hun plastic afval laten omvormen tot een nieuw, bruikbaar product. Dat klinkt misschien te mooi om waar te zijn, maar dat is het niet. Vijf studenten van de HAN creëerden een modulair systeem dat recyclen on the spot mogelijk maakt met als naam: ‘Plastic Afval (Be)leeft!’ Kevin van Braak, beeldend kunstenaar en eigenaar van GoGo Plastics in Arnhem, stond hen bij met raad en daad.

Vincent Koek, Jesper Thuis en Gijs van Essen volgen de studie Industrieel Product Ontwerpen (IPO) aan de HAN en Romar te Riet en Bernard van Ulden studeren Werktuigbouwkunde (WTB). Mooi, want daarmee is hun systeem niet alleen functioneel, maar ziet het er ook nog aantrekkelijk uit. Dat is weer belangrijk, omdat de mannen als missie hebben mensen bewust te maken van de plastic afvalberg, die we met z’n allen produceren en de mogelijkheden tot hergebruik die er zijn. Met een aanlokkelijk ontwerp trek je sneller de aandacht van nieuwsgierige voorbijgangers. Vervolgens kunnen die meteen op eigen kracht hun afval omvormen.

Vincent Koek (links) en Gijs van Essen (rechts)

Voor hun ontwerp hebben de studenten gekozen voor een festivalfiets. Een wát? Vincent Koek: ‘We wilden een educatief en interactief ontwerp maken dat we samen met mensen kunnen gebruiken. Ons doel is hen te stimuleren om hun afval te verzamelen, door hen het hele verwerkingsproces tot een nieuw product zélf te laten ervaren. Onze festivalfiets werkt als volgt: op festivalterreinen ligt altijd een tapijt van plastic bekertjes. Als mensen die oprapen en meenemen naar ons mobiele recyclesysteem, kunnen ze via trapbewegingen (in de vorm van een fiets) de messen in gang zetten die het plastic vermalen tot kleine stukjes. Na het vermalen, komen de stukjes in de extruder waar ze versmelten en geperst worden tot een plastic festivalmuntje. Bezoekers kunnen op eigen kracht met een hendel de smeltende kunststof in de mal duwen. Tot slot komt de mal uit de unit, koelt af en dan ligt daar een kersvers muntje om een nieuw drankje mee te halen.’

‘Het is een duurzaam, leuk en interactief systeem én het festivalterrein blijft stukken schoner’, betoogt Vincent Koek. ‘Met enkele aanpassingen kunnen we het ook op een andere plek laten functioneren, met een ander eindproduct. Bijvoorbeeld op een beurs, waarbij er een sleutelhanger uitkomt, in plaats van een muntje. Van de extruder hebben we inmiddels een schaalmodel gemaakt, schaal 1:3. Verder hebben we digitale prototypes gemaakt die we in virtual reality hebben getest.’

Hulp uit de praktijk

Kevin van Braak is eigenaar van GoGo Plastics. Zijn bedrijf produceert panelen en platen van honderd procent gerecycled plastic. In opdracht van ontwerpers, architecten of interieurstylisten maakt hij producten precies op maat. Hij ontwierp zijn eigen machines en kan daarmee enorme afmetingen afleveren (denk bijvoorbeeld aan tafels met een diameter van 1.40 meter). Hij kende een van de studenten al, omdat die stageliep bij een naastgelegen bedrijf.

Kevin van Braak had wekelijks overleg met de jongens. Hij legt uit: ‘Allereerst vind ik hun doel mooi en interessant; de bewustwording van het plastic afvalprobleem bij mensen vergroten. Het feit dat ze via hun systeem de afvalstroom inzichtelijk maken en mensen daadwerkelijk iets laten beleven, vind ik goed. Ik heb een vormgeversachtergrond en veel praktijkervaring. Met mij konden ze sparren, bijvoorbeeld over wel of geen gebruik maken van een extruder of over mensen wel of niet zelf laten vermalen. Als er een voor mij geschikt product uitrolt, wil ik het wel maken en gebruiken voor promotie. Zo ver is het nog niet.
Ik vind het heel goed dat ze vasthouden aan hun eigen idee. Mijn tip was om mensen niet zelf te laten vermalen, maar de jongens wilden dat per se wel. Ik twijfel daardoor aan de functionaliteit, maar ze zijn deze weg ingeslagen en ik moet zeggen dat ze het goed gedaan hebben: het is een tof ontwerp geworden. Dat ze hebben gekozen voor een klein muntje als recycleproduct, vind ik een heel goede oplossing. Want met een groter recycleproduct, zijn mensen veel te lang bezig. Wat me ook aanspreekt, is het technische deel van dit project. Zoiets als de trekkrachtberekeningen die ze maken, heel interessant. Of dat ze uitgebreid hebben kunnen oefenen en testen met mijn machines. Daar heb ik te weinig tijd voor, dus dat was voor mij heel nuttig. Bijvoorbeeld het uitlaseren, dat hebben ze helemaal zelf uitgevonden. Hun instelling inspireert mij weer. Ik hoop dat andere studenten het systeem verder gaan doorontwikkelen, dat is het zeer zeker waard!’

Zonder techniek geen innovatie

De studenten kwamen alle vijf via het mbo op het hbo terecht. Gevraagd naar hun motivatie voor hun studies, zeggen ze eigenlijk allemaal dat ze graag iets creëren. Vincent Koek bijvoorbeeld, was vroeger altijd al in de weer met Lego en is heel geïnteresseerd in 3D printen. Hij is graag zowel technisch als esthetisch bezig. Gijs van Essen vindt het mooi om vrijelijk te kunnen bedenken, niet geremd door allerlei randvoorwaarden, iets te maken en dan de voldoening te merken als je het resultaat van je werk ziet.
Romar te Riet schiet in de lach: ‘Iets bedenken, is zéker leuk. Maar je moet het ook kunnen uitvoeren. Daar heb je ons WTB’ers voor nodig. Als werktuigbouwkundige kun je bovendien echt alle kanten op qua werk.’ Bernard van Ulden vult aan: ‘Techniek is altijd en overal in het dagelijks leven. Denk maar aan de krachten die van toepassing zijn op een brug, bijvoorbeeld. Daar let ik nu veel meer op.’ Jesper Thuis vat het kernachtig samen: ‘Het mooie van techniek is dat het ten grondslag ligt aan elke stap vooruit die we als mens maken. Zonder techniek zijn er geen innovaties.’

Meer weten? www.vdylankoek.wixsite.com/plab

Gepubliceerd op
01 juli 2021
Heeft u een mooie technische innovatie of technisch initiatief?
Lever ons content aan en ontvang daarvoor 'free publicity' via Tech Gelderland!