Technisch ondernemer Jan Duits opent de piepende deuren van de verwaarloosde bedrijfshal van Reesink in nieuwbouwwijk Noorderhaven aan de rand van Zutphen. ‘Dit wordt de TechniekFabriek’, vertelt hij enthousiast. ‘Je kunt het je misschien niet voorstellen, maar dit wordt vanaf komend schooljaar een uitdagende en inspirerende ruimte voor technische bedrijven en het onderwijs. Van basisscholen, het vmbo en het mbo tot en met hogescholen. En ook een plek waar het publiek de nieuwste technieken kan ervaren.’

Met stevige stappen beent Jan Duits door de enorme leegstaande ruimte. Hij wijst aan waar bedrijven hun nieuwste technische snufjes gaan presenteren en waar de praktijklokalen voor technische vakken en opleidingen van het Kompaan College en het mbo Aventus komen. ‘Zie je die dertig meter brede, vrijdragende overspanning waar het dak op rust? Dat is echt vakwerk.’

Technische opleidingen behouden

Het (dreigende) verlies van technische opleidingen in Zutphen zorgde ervoor dat een kleine groep technische ondernemers uit Zutphen en omgeving de koppen bij elkaar staken. Jan Duits is een van de ondernemers, die de Reesinkhal hebben aangekocht. Ze hebben het initiatief genomen er een broedplaats voor technische en technologische innovaties van te maken. Dat plannen zijn uitgewerkt in nauwe samenwerking met het Zuphense bedrijfsleven, het onderwijs en de gemeente Zutphen.

Technisch personeel opleiden

‘Voor technisch onderwijs zijn jongeren sinds een aantal jaren aangewezen op Aventus in Apeldoorn en Deventer. Je ziet ze op hun brommer over de IJsselbrug vertrekken’, vertelt Jan Duits. Technische ondernemers merken dat: het wordt steeds moeilijker om goed opgeleid personeel te vinden. ‘Technisch opgeleide mensen hebben we de komende decennia juist ontzettend hard nodig voor alle nieuwe ontwikkelingen in de techniek’, beklemtoont Jan Duits. ‘Toen Het Kompaan College ook de opleiding PIE, Produceren, Installeren en Energie, dreigde te sluiten, dachten we: dat laten we niet gebeuren. We begrijpen dat het een dure opleiding is voor een school, vandaar dat de TechniekFabriek die opleiding nu gaan huisvesten.’

Cleantech Regio

De Cleantech Regio Apeldoorn, Deventer en Zutphen stelde een subsidie beschikbaar en zo zijn er meer subsidiepotten aangeboord voor de verbouwing en inrichting van de TechniekFabriek. Na de aankoop van Pakhuis Noorderhaven en De Broodfabriek waar al op kleinere schaal wordt samengewerkt tussen het bedrijfsleven en het onderwijs, investeren de ondernemers nu zo’n 1,6 miljoen euro in de aankoop en verbouwing van de Reesinkhal.

Het pand heeft een vloeroppervlak van zo’n 1.600 vierkante meter. ‘Met een gedeeltelijke verdieping op drie meter hoogte kom je op in totaal zo’n 2.500 vierkante meter’, verklaart Jan Duits.

Waterstoftechniek

De innovatiethema’s van de Cleantech Regio onder de noemer Smart Technology (techniek plus ICT) worden in de TechniekFabriek door het bedrijfsleven en het onderwijs uitgewerkt in ‘slimme’ doorlopende leerlijnen. Denk daarbij aan opleidingen op het gebied van Smart Energy, zoals waterstoftechniek, Smart Mobility, Smart Health, Smart Building, Smart Industry en Smart Logistics.

Met de Techniekuitvindfabriek richt de Techniekfabriek zich op leerlingen van basisscholen, met andere uitdagende activiteiten op de oudere jeugd en met kennisbijeenkomsten op ondernemers en andere belangstellenden. Zo is het de bedoeling elke laatste woensdag van de maand een innovatieontbijt te houden en elk kwartaal een 4-PM-lezing over een actueel Cleantech thema. Er komen meerdere ruimtes voor bijeenkomsten in de TechniekFabriek en een uitschuifbare tribune met ruimte voor zo’n tweehonderd mensen.

Leven Lang Ontwikkelen

De TechniekFabriek wordt de thuisbasis van techniek voor het Primair Onderwijs, Praktijkonderwijs Zutphen, vmbo Kompaan College en mbo Aventus. ‘Met deze intensieve samenwerking borgen we de actuele kennis en werken we aan het klaarstomen van een nieuwe generatie voor de technische banen van vandaag en morgen’, betoogt Jan Duits. Daarnaast wordt de TechniekFabriek onder het motto Leven Lang Ontwikkelen de locatie voor na- en bijscholing. Ook hierbij werken ondernemers en onderwijs nauw samen.

Technische talenten benutten

Dat het inspireren en benutten van technisch talent de komende jaren keihard nodig is, daar zijn de Zutphense ondernemers van overtuigd. ‘Met techniek kun je alle kanten op en vind je gegarandeerd een leuke baan met een goed salaris’, zegt Jan Duits. Hij deed mbo metaalbewerking en studeerde werktuigbouwkunde aan het hbo. Daarna werkte hij in verschillende functies in technische bedrijven voordat hij begin jaren negentig zijn eigen machinefabriek in innovatieve technische producten begon. ‘Er heerste een economische crisis, dus het kon alleen maar beter worden’, blikt hij terug met een glimlach.

Zijn bedrijf specialiseerde zich in onder meer platenwarmtewisselaars en de techniek en technologie om deze slim toe te passen in diverse apparaten, zoals de warm watervoorziening in bedrijven en appartementengebouwen, bodem-warmteopslag, koeling en robotisering/automatisering van productiebedrijven. Astrid en Jan Duits verkochten hun bedrijf in 2018 en zijn verdergegaan met Technisch Advies Duits.

Zij hebben zich altijd beziggehouden met het verbeteren en aantrekkelijker maken technisch onderwijs. Ze zien de oprichting van de TechniekFabriek als ‘maatschappelijke bijdrage’ waar alle deelnemende partijen beter van worden. Jan Duits: ‘De winst bestaat uit goed opgeleide technici voor de BV Zutphen.’