Onze ambassadeurs
Joyce Polman (Hogeschool Van Hall Larenstein): “Ik werk aan voorspellende modellen voor de zuivelindustrie. Proteïns on steel heet het onderzoek. We kijken hoe je het aankoeken van eiwitten in leidingen kunt voorkomen.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Op de kleuterschool was ik ervan overtuigd dat ik dierenarts zou worden. Op de middelbare school vond ik wiskunde, scheikunde en biologie leuke vakken. Voor de studie Diergeneeskunde ben ik uitgeloot, vandaar dat ik microbiologie ben gaan studeren. Zo kwam ik professor Mossel tegen, de goeroe van de voedingsmiddelenmicrobiologie. Hij heeft me enorm geïnspireerd en kon heel spannend vertellen over bacteriën en andere micro-organismen. Dus over wat je niet ziet, maar wat er wel is. Bacteriën zorgen ervoor dat bijvoorbeeld bier, wijn en kaas ontstaan. Maar je hebt ook pathogene, ziekmakende bacteriën, zoals listeria, die spontane abortussen kunnen veroorzaken. Daarom mogen bijvoorbeeld zwangere vrouwen geen rauwmelkse kaas eten. Na mijn studie, zo’n 29 jaar geleden, ben ik bij Hogeschool Larenstein gaan werken. Dat doe ik nog steeds met veel plezier. Sinds anderhalf jaar doe ik twee dagen in de week onderzoek in de Fysische Chemie, Procestechnologie om precies te zijn. Ik werk aan voorspellende modellen voor de zuivelindustrie gericht op het tegengaan van eiwitvervuilingen in leidingen. Proteïns on steel heet het onderzoek. We kijken hoe je het aankoeken van eiwitten in leidingen kunt voorkomen.’
Hoe kijkt u naar het grote tekort aan goed opgeleide technici?
‘In de voedingsmiddelenindustrie is veel vraag naar kwaliteitsmedewerkers, procestechnologen en productontwikkelaars. Dat zijn leuke, afwisselende banen. Onze studenten hebben bijvoorbeeld samen met Aviko de boerenfriet ontwikkeld. Samen met het bedrijfsleven moeten we meer jonge mensen enthousiast maken voor het vak. Er is veel interesse in vegetarisch en veganistisch eten. Dat is een mooie ontwikkeling.’
Waarom steunt u Tech Gelderland?
‘Techniek en technologie bieden heel veel keus. Belangrijk is dat je een baan hebt, waar je plezier in hebt. Food Technology heeft dat absoluut te bieden. Dat maken we zichtbaar door samen te werken met Tech Gelderland.’
Perla Beckeringh (Technova College): “Nieuwe technologieën moet je zo snel mogelijk in het onderwijs implementeren, zodat studenten ervaren wat er in het werkveld van ze wordt gevraagd.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Alles. Techniek is altijd een groot onderdeel geweest van mijn werkveld: televisie maken. De afgelopen 25 jaar heb ik gezien hoe snel techniek zich ontwikkelt. En hoe snel je daarop in moet spelen. Innovaties gaan ook steeds sneller. Er zijn nu veel mogelijkheden waarmee je veel mensen in korte tijd van nieuws kunt voorzien. Die nieuwe technologieën moet je zo snel mogelijk in het onderwijs implementeren, zodat studenten ervaren wat er in het werkveld van ze wordt gevraagd. Na de mbo-opleiding Commerciële Economie ging ik naar de School voor Journalistiek in Utrecht. Na anderhalf jaar ben ik gaan werken, ik leer graag in de praktijk. Als receptioniste kwam ik bij een televisiestudio terecht. Daar ben ik producer geworden. Sinds 2016 werk ik als vakdocent bij het Technova College. Het is ontzettend leuk je kennis en ervaring mee te geven aan jonge mensen.’
Hoe kijkt u naar het grote tekort aan goed opgeleide technici?
‘Er kiezen veel te weinig studenten voor een technische opleiding. Zonder dat ze weten hoe belangrijk en leuk techniek is en wat voor geweldige banen er zijn. Ontzettend veel bedrijven hebben mensen nodig die met hun handen én hun hoofd kunnen werken. Het begint met goede informatie in het voortgezet onderwijs, maar ook vanuit onze school. Het Technova College heeft nu voor elke opleiding enkele studenten gevonden die ambassadeur willen zijn.’
Waarom steunt u Tech Gelderland?
‘Tech Gelderland richt zich precies op de branches en de doelgroep, die wij als school willen bereiken en legt de verbinding met het werkveld. Dat gebeurt met aansprekende artikelen en leuke filmpjes van de TekNikkies. Zo kunnen we als school laten zien wat er mogelijk is richting studenten en hun ouders.’
Wouter van Raffen (Vakopleiding Techniek): “Er is behoefte aan een veelvoud van het aantal technisch specialisten dat we jaarlijks opleiden. We moeten alles aangrijpen om de jeugd enthousiast te maken voor techniek.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Mijn vader was gereedschapsmaker bij de ASW, een fabriek in Nijmegen waar ze geisers maakten. Als kind zag ik hem achter de freesmachine staan, dat was mijn eerste kennismaking met metaaltechniek. Als jongen sleutelde ik aan brommers en ben ik via de mavo zo snel mogelijk naar de MTS in Nijmegen gegaan. Na anderhalf jaar ben ik overgestapt naar een bedrijf waar ik vier dagen in de week werkte met CNC-freesmachines. Daarnaast ging ik één dag in de week naar school. Later ben ik bij Philips in Nijmegen in de bedrijfsmechanisatie gaan werken. Daarnaast volgde ik de lerarenopleiding Mechanische Techniek. Voor mijn stage kwam ik bij de Vakopleiding Techniek terecht, zo ben ik er hier ingerold. We leiden hier technisch specialisten op. Het vak overdragen aan anderen, dat vind ik het leukste van onderwijs geven.’
Hoe kijkt u naar het grote tekort aan goed opgeleide technici?
‘Er is ontzettend veel vraag naar technisch specialisten. Jaarlijks komen er bij ons zo’n zestig binnen, maar er is behoefte aan een veelvoud daarvan. We proberen zo veel mogelijk jongeren te enthousiasmeren voor techniek met allerlei activiteiten: open dagen, meeloopdagen, oriëntatiedagen via Sterk Techniekonderwijs en een techniekcursus voor vmbo-docenten. We werken met de nieuwste machines, van CNC-machines tot robots. Techniek blijft zich ontwikkelen en wordt met de dag innovatiever en uitdagender.’
Waarom steunt u Tech Gelderland?
‘We moeten alles aangrijpen om de jeugd enthousiast te maken voor techniek. Door te vertellen dat een baan in de techniek leuk en uitdagend is. En door te laten zien dat je als technisch specialist een mooie toekomst tegemoet gaat. Dat kun je het beste samendoen.’
Mathijs van Leeuwen (Van Leeuwen Auto’s): “Met elkaar bereik je meer, dan ieder afzonderlijk. Om de instroom bij technische opleidingen te bevorderen móet je de krachten bundelen.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Techniek is mij met de paplepel ingegeven: mijn ouders hadden een autobedrijf en we woonden bij de zaak. Aansluitend op de vmbo-opleiding Autotechniek heb ik de IVA-opleiding in Driebergen gedaan. Daarna heb ik bij twee autobedrijven gewerkt om kennis en nieuwe inzichten op te doen. Inmiddels heb ik 24,5 jaar mijn eigen autobedrijf. Ik heb meer met ondernemen dan met techniek, maar volg technische en technologische ontwikkelingen op de voet. Elektrische auto’s, dat is de toekomst: in 2009 hebben wij de eerste demonstratie met een elektrische auto aan onze klanten gegeven. We zijn sinds 2013 gespecialiseerd in elektrische auto’s. Nu komt de auto op waterstof eraan. Zodra daar meer laadstations voor zijn, gaat dat ook lopen. We verwachtten dat in 2025 een kwart van de nieuw verkochte auto’s elektrisch is. Misschien lukt dat dit jaar al.’
Hoe kijkt u naar het grote tekort aan goed opgeleide technici?
‘Dit is echt een punt van zorg in onze branche. We doen veel onderhoud en schadeherstel, maar er is een structureel tekort aan instroom van goed opgeleide en praktisch ingestelde vakmensen. Daarom steunen meer dan vijftig bedrijven uit de regio de komst van het Praktijkopleidingscentrum Schadeherstel en de BBL-opleiding Schadeherstel. Deze vierjarige opleiding is dit schooljaar gestart met ruim vijftig leerlingen. Het is een samenwerking met mbo-instelling Rijn IJssel in Arnhem. Hier is echt in geïnvesteerd, het is een grote stap vooruit.’
Waarom steunt u Tech Gelderland?
‘Met elkaar bereik je meer, dan ieder afzonderlijk. Juist door het tekort aan technische vakmensen, is het belang groot. Om de instroom bij technische opleidingen te bevorderen móet je de krachten bundelen.’
Ben Dankbaar (Radboud Universiteit): “We vinden het gek als iemand met mbo secretaresse monteur van verwarmingsapparaten wordt. Voor een dergelijke switch zouden veel meer mogelijkheden moeten komen.”
Wat heeft u met techniek en innovaties?
‘Op de middelbare school vond ik natuurkunde interessant. Daar leerde ik hoe de lenzen in een verrekijker werken en hoe je met een transformator sterkstroom in zwakstroom verandert. Zo kon ik voor mijn zolderkamer een eigen bel aanleggen. Toch ben ik uiteindelijk sociale wetenschappen gaan studeren, omdat ik politiek actief werd (tegen de oorlog in Vietnam) en de maatschappij beter wilde begrijpen. Tijdens die studie leerde ik dat je de maatschappij helemaal niet kunt begrijpen, als je geen aandacht hebt voor techniek. Techniek is onze tweede natuur. We leven in een zelfgemaakte wereld en houden de echte natuur op afstand. Na de studie ben ik altijd bezig geweest met de relatie tussen techniek en maatschappij en dus ook met innovatie: de manier waarop nieuwe technieken in de maatschappij terecht komen.’
Hoe kijkt u naar het grote tekort aan goed opgeleide technici?
‘Dat is ook wel het gevolg van de manier waarop de technici naar zichzelf kijken. Ze doen net of techniek heel moeilijk is. Toch werken al die technici net als iedereen met apparaten, waarvan ze de werking niet kunnen uitleggen. Als je kunt leren een auto te besturen, kun je ook leren een robot te bedienen. Door al die nadruk op moeilijkheid zijn er veel te weinig zij-instromers in de techniek. We vinden het heel normaal, als iemand met mbo-werktuigbouw een administratief beroep kiest. Maar we vinden het gek als iemand met mbo secretaresse monteur van verwarmingsapparaten wordt.
Voor een dergelijke switch zouden veel meer mogelijkheden moeten komen.’
Waarom steunt u Tech Gelderland?
‘Omdat Tech Gelderland laat zien dat je geen nerd hoeft te zijn om te kiezen voor een technische opleiding of een technisch beroep.’
Marijke Haverkorn (Radboud Universiteit): “Er zijn veel initiatieven als het gaat om onderwijs, techniek en technologie. Het is goed dat Tech Gelderland die uitlicht en overzicht biedt. Zo kunnen mensen hun horizon verbreden en samenwerken.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Techniek en innovatie zijn voor mij geen doel op zich, maar een middel om de wetenschappelijke vragen die ik heb te beantwoorden. Zoals hoe werkt ons Melkwegstelsel en hoe ontstaan sterren? Het Melkwegstelsel is een samenspel van sterren, gaswolken, kosmische straling en magneetvelden. Sterren ontstaan uit die gaswolken. Ik onderzoek hoe magneetvelden dit proces beïnvloeden. Dit kan alleen met hulp van de nieuwste technologie en innovatieve methoden. Als kind wilde ik begrijpen hoe de wereld werkt. Natuurkunde leek de aangewezen weg, want natuurwetten geven daarbij houvast: iets is waar of niet waar, niet iets er tussenin. Op mijn zestiende las ik in Kijk over magneetvelden in de zon. Ik vond dat fascinerend: je ziet die magneetvelden niet, maar ze bepalen veel van het gedrag van de zon. Toen besloot ik dat ik verder wilde in de sterrenkunde, bouwende op alle techniek en innovatie die dit vak mogelijk maakt.’
Hoe kijkt u naar het grote tekort aan goed opgeleide technici?
‘Ik maak me grote zorgen over oplossingen voor klimaatverandering, onder meer de energietransitie. Voor oplossingen zijn veel diverse technici nodig, van de universiteit, maar ook van het hbo en mbo. Het begint met bewustwording. Kinderen moeten op de basisschool in aanraking komen met wetenschap en techniek, want op die leeftijd maken ze al keuzes. Sterrenkunde is vaak een opstapje naar wetenschap en technologie. We organiseren bijvoorbeeld sterrenkijkdagen, en programma’s voor basisscholieren samen met het Wetenschapsknooppunt van de Radboud Universiteit.’
Waarom steunt u Tech Gelderland?
‘Er zijn veel initiatieven als het gaat om onderwijs, techniek en technologie. Het is goed dat Tech Gelderland die uitlicht en overzicht biedt. Zo kunnen mensen hun horizon verbreden en samenwerken.’
Harrij Schmeitz: “Onze telers hebben sorteermachines, die 120 foto’s van een appel maken. Fruitbedrijven worden groter en hebben meer mensen nodig met kennis van crossovers tussen fruit, data en technologie.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Voor mijn studie Tuinbouw aan de Hogere Agrarische School in Den Bosch, deed ik in 1984 onderzoek naar het gebruik van folies voor kleinverpakkingen van asperges. Dat was in het vroegere Sprengerinstituut in Wageningen, tegenwoordig Food & Biobased Research, een onderdeel van de Wageningen Universiteit & Research. De resultaten van mijn onderzoek verwerkte ik in SPSS, een statistisch computerprogramma. Wat daar allemaal mee kon, dat vond ik fascinerend. Het was mijn eerste aanraking met techniek en ICT. Daarna ben ik altijd aan het werk geweest op het raakvlak van land- en tuinbouw en ICT. Nu zijn we bezig met robotisering en AI, kunstmatige intelligentie. Het intrigeert me hoe je met techniek businessprocessen kunt verbeteren. We hebben sorteermachines, die 120 foto’s van een appel maken. Ik draai het om: hoe kun je die foto’s gebruiken om telers te laten leren betere appels te telen.’
Hoe kijkt u naar het grote tekort aan goed opgeleide technici?
‘We hebben technische makers nodig en mensen met verstand van technische toepassingen. Vandaag staan er soms veertig man aan een fruitinpaklijn. Morgen of ook al vandaag, sturen drie operators een gerobotiseerde inpaklijn aan. Die combinatie tussen agri, food en techniek is heel interessant. Dat laten we zien op de Fruit Tech Campus. Daar werken we ook aan vernieuwing van het fruitonderwijs. Fruitbedrijven worden groter en hebben meer mensen nodig met kennis van crossovers tussen fruit, data en technologie.’
Waarom steunt u Tech Gelderland?
‘Kennis van mechatronica, ICT en andere technologie is cruciaal voor de agri-foodsector en de machinebouwers en toeleveranciers in onze sector. Techneuten met groene vingers daar maken wij ons sterk voor en dat laten we samen met Tech Gelderland zien.’
Martijn van der Last (Liemers College): “Het is belangrijk dat kinderen en jongeren vroeg kennis maken met techniek en ervaren wat er allemaal kan. Daarom ben ik in samenwerking met de HAN en technische bedrijven masterclasses Techniek gestart.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Als jongetje haalde ik technische apparaten uit elkaar, maar ik hield ook van hutten bouwen, enzo. Na de mavo ging ik naar de Middelbare Technische School in Arnhem, omdat ik elektronica interessant vond. Aan de Hogere Technische School in Utrecht ben ik afgestudeerd in telematica, een combinatie van telecommunicatie en informatica. Het internet kwam op, dat vond ik interessant. Als student-assistent gaf ik op de HTS informatica-practica. Dat vond ik ontzettend leuk. Na de HTS werkte ik als productengineer bij KPN, onder meer met piepersystemen, zoals in ziekenhuizen worden gebruikt. Later werkte ik bij UPC. Daar miste ik het lesgeven. Naast mijn werk ben ik de lerarenopleiding wiskunde gaan doen. Sinds 2002 werk ik op het Liemers College als wiskunde- en informaticadocent. Voor de Q-highschool geef ik Technische Avonturen, workshops van acht weken over techniek.’
Hoe kijkt u naar het grote tekort aan goed opgeleide technici?
‘Veel te weinig jongeren kiezen voor techniek. Dat is jammer, want techniek biedt heel veel mogelijkheden en je kunt er veel plezier in hebben. Het is belangrijk dat kinderen en jongeren vroeg kennismaken met techniek en ervaren wat er allemaal kan. Daarom ben ik in samenwerking met de HAN en technische bedrijven masterclasses Techniek aan het ontwikkelen en geven aan havo- en vwo-leerlingen. Als leerlingen iets met techniek maken dat praktisch uitvoerbaar is in de maatschappij zien ze de mogelijkheden.’
Waarom steunt u Tech Gelderland?
‘Samen, wij als onderwijs en Tech Gelderland als platform, laten we zien hoe cool, creatief en uitdagend techniek is. Dat doen we vanuit verschillende invalshoeken, waardoor we elkaar versterken.’
Jeroen van Kempen (ROC Nijmegen): “Als samenleving lopen we steeds vaker het risico dat cybercriminelen de boel op slot zetten. Bedrijven en overheden hebben grote IT-afdelingen nodig om dat te voorkomen.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Vanaf mijn vijfde jaar raakte ik gefascineerd door apparaten, brommers, auto’s, alles met techniek. Alles dat kapot was, haalde ik uit elkaar om te kijken of het weer te maken was. Deze fascinatie voor techniek heeft zich vertaald in opleidingen als Technische Informatica op de mts en later ICT, Management en Security aan het hbo. Techniek en onderwijs zijn een perfecte match voor mij: mijn passie voor techniek breng ik over op verschillende groepen studenten. ICT’ers zijn steeds meer dienstverlenend geworden. Nu beweegt ICT zich meer richting beveiliging. Als samenleving lopen we steeds vaker het risico
dat cybercriminelen de boel op slot zetten. Bedrijven en overheden
hebben grote IT-afdelingen nodig om dat te voorkomen.’
Hoe kijkt u naar het grote tekort aan goed opgeleide technici?
‘De vraag naar goed opgeleide technici speelt al geruime tijd. Door studenten van Mediavormgeving- en andere opleidingen meer samen te laten werken, versterk je de opleidingen en sluit het onderwijs meer aan op de vraag uit het bedrijfsleven. Dat is belangrijk. Met inzet van steeds meer communicatiemiddelen, tijdens offline en online Open Dagen en grotere aanwezigheid op social media laten we zien dat een techniekopleiding interessante beroepsperspectieven biedt. In het Talentlab pakken studenten opdrachten van bedrijven op. Een concreet voorbeeld is de samenwerking tussen studenten Mediavormgeving met studenten Software Developers, die gezamenlijk escape rooms ontwikkelen.’
Waarom steunt u Tech Gelderland?
‘Tech Gelderland en ROC Nijmegen met Technovium en Junior Technovium creëren beide een podium voor alles wat er in de techniek gebeurt. We delen de doelstelling om mensen te enthousiasmeren voor techniek en technologie en versterken elkaar.
Caspar ten Berge (TechExplore24): “Met TechExplore24 gaan we samen met bedrijven kinderen op de basisschool, maar ook daarna, laten ontdekken wat techniek inhoudt. Bijvoorbeeld in de hotspot Smart Technology bij Lek en Linge in Culemborg.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Als jongetje wilde ik al weten hoe dingen in elkaar zitten. Mijn vader maakte veel in huis. Ik ben ook creatief. Tijdens mijn studie Heao Communicatie heb ik zelf een boot gebouwd. Daarna ben ik ondernemer geworden met een eigen reclamebureau. Ik heb innovatief leren denken in producten en diensten. Toen mijn kinderen een jaar of zeven waren, konden ze goed overweg met de iPad. Om ze ook buiten te laten spelen heb ik een simpel bouwpakket en het project Bouw je Bootje bedacht voor hun school. Dat heeft een enorme vlucht genomen. Het onderwijs sprak me aan en zo ben ik techniekdocent geworden. Techniek ligt voor mij dicht bij creëren, bij de vraag: hoe kunnen we het leven beter maken?’
Hoe kijkt u naar het grote tekort aan goed opgeleide technici?
‘Het tekort aan technici is funest voor ons land. Denk alleen al aan de energietransitie, daarvoor hebben we heel veel technici nodig. Techniek biedt heel veel kansen op een interessante baan waar je een goede boterham mee kunt verdienen. Met TechExplore24 gaan we samen met bedrijven kinderen op de basisschool, maar ook daarna, laten ontdekken wat techniek inhoudt. Dat doen we door ze zo veel mogelijk ervaringen te laten opdoen, bijvoorbeeld in de hotspot Smart Technology bij Lek en Linge in Culemborg.’
Waarom steunt u Tech Gelderland?
‘Techniek is hèt vak van de toekomst en het is een leuk vak. Het besef dat techniek een deel van ons leven vormt, is belangrijk. Net als kinderen en ouders daarover informeren. Dat doet Tech Gelderland.’
Hans van den Dool (Hogeschool Van Hall Larenstein): “Studenten van de opleiding Land- en Watermanagement komen bij waterschappen, adviesbureaus als Arcadis, bouw- en infrabedrijven en overheden terecht. De technische banen waarvoor we opleiden zijn urgent en veelgevraagd.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Mijn vader was docent Elektrotechniek aan de MTS/HTS Autotechniek in Apeldoorn. Daar had ik weinig mee. Op de middelbare school vond ik vooral scheikunde en biologie leuk. Vandaar dat ik de chemisch technische opleiding Milieuhygiëne aan de Landbouwhogeschool Wageningen koos. Nu heet het vak Milieukunde. Milieu was indertijd een hot topic vanwege de luchtverontreiniging en de zure regen. Iets doen aan de teloorgang van de natuur, dat motiveerde me. En nog steeds, nu ik studenten Land- en Watermanagement en Bos- en Natuurbeheer lesgeef. Tijdens een docentenstage aan het Technology Innovation Office van de EPA van het ministerie van Milieubeheer in Washington DC maakte ik in de jaren negentig kennis met de nieuwste bodemsaneringstechnieken in de Verenigde Staten. Zoals bodemluchtextractie, waarbij je organische, vluchtige verontreinigingen door ventilatie uit de bodem verwijdert. De nieuwste ontwikkeling bij watermanagement is AI, kunstmatige intelligentie. Daarmee kun je in de digitale werkelijkheid verschillende scenario’s uitproberen.’
Hoe kijkt u naar het grote tekort aan goed opgeleide technici?
‘Zo’n zeventig studenten beginnen jaarlijks aan de studie Land- en Watermanagement. Daar zit nauwelijks groei in. Dat is jammer, want de technische banen waarvoor we opleiden zijn urgent en veelgevraagd. Zoals bij waterschappen, adviesbureaus als Arcadis, bouw- en infrabedrijven en overheden. Onze afgestudeerden werken bijvoorbeeld aan rivierverruimende projecten.’
Waarom steunt u Tech Gelderland?
‘Het is ontzettend urgent om meer jonge mensen te interesseren voor techniek en technologie. Van Hall Larenstein is de duurzaamste hogeschool van Nederland. Door te laten zien welke gespecialiseerde opleidingen we bieden, krijgen jongeren en ouders een beter beeld van de mogelijkheden.’
Sigrid Helbig (The Economic Board): “Er studeren in Nederland veel te weinig mensen af in techniek en technologie. De regio is op dat gebied goed bezig. We moeten knappe koppen opleiden én goede technici op mbo-niveau.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Mijn vader was ingenieur in de machinebouw, mijn moeder boekhouder bij haar eigen bedrijf. Zelf heb ik Bedrijfskunde gestudeerd. Via mijn werk bij logistieke bedrijven ben ik in aanraking gekomen met technologie. Elk logistiek bedrijf is tegenwoordig een IT-bedrijf. Welk bedrijf eigenlijk niet? In 2016 ben ik directeur geworden van The Economic Board, de innovatiemotor voor Health, High Tech, Energy en Food. De ontwikkeling van AI, artificial intelligence, gaat een disruptieve rol spelen in onze levens. Weet je dat de Radboud Universiteit Nijmegen de wereldtop aan hoogleraren in huis heeft als het om AI gaat? AI gekoppeld aan bijvoorbeeld Healthcare en Energietechnologie gaat veel innovaties opleveren.’
Hoe kijkt u naar het grote tekort aan goed opgeleide technici?
‘Er studeren in Nederland veel te weinig mensen af in techniek en technologie. De regio is op dat gebied goed bezig met de HAN, Radboud Universiteit, Wageningen University & Research en de ROC’s. We moeten knappe koppen opleiden én goede technici op mbo-niveau. Bij chipfabrikant NXP in Nijmegen, bijvoorbeeld, bestaat 60 procent van de medewerkers uit mbo’ers, die zich bezighouden met de luchtkwaliteit in cleanrooms en zo de productie van chips mogelijk maken. Belangrijk is dat de regio mensen een baan biedt, maar ook een carrière. Daarom werken we via innovatienetwerk Lifeport met veel partijen aan een economisch ecosysteem bestaande uit internationaal opererende kennis- en maakbedrijven, van groot tot klein, die elkaar versterken en aanvullen.’
Waarom steunt u Tech Gelderland?
‘Tech Gelderland heeft in korte tijd veel interessante techniek- en technologie-opleidingen in de regio zichtbaar gemaakt plus de mogelijkheden daarmee op de arbeidsmarkt. Daar kunnen we trots op zijn: show and tell it.’
Stijn Hoppenbrouwers (HAN): “Mensen met kennis van data sciences zijn veelgevraagd. Data science gaat vooral over het werken met, en beheersbaar houden van enorme hoeveelheden gegevens. Het is breder dan ICT.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Als jongetje maakte ik met m’n oudere broer van LEGO een kabelbaan door de tuin. Mijn broer was een echte bèta-nerd, ik een alpha-nerd. Mij interesseren de verbindingen: wat kun je met taal en communicatie binnen techniek en ICT. Tijdens mijn studie Engelse taal- en letterkunde heb ik me gespecialiseerd in grammatica. Informatie analyseren is ook iets heel taligs. Databases zijn informatiesystemen, data zijn korte zinnetjes. Aan de Universiteit van Tilburg heb ik data en processen gemodelleerd op basis van grammaticale kennis. Data science gaat vooral over het werken met, hanteren van en beheersbaar houden van enorme hoeveelheden gegevens.’
Hoe kijkt u naar het grote tekort aan goed opgeleide technici?
‘Mensen met kennis van data sciences zijn veelgevraagd. Het is veel breder dan ICT, het gaat om goed nadenken en analyseren. Bij data science stromen ook veel meer vrouwen in dan bij klassieke informatica. Data science is als het ontsluiten van ingeblikte kennis. Het is een vorm van verdieping in je eigen vakgebied: als je data goed voor elkaar hebt, kun je bijvoorbeeld een proces optimaliseren. Als lector werk je aan praktijkgerichte projecten.
Samen met onderzoekers fysiotherapie hebben we bijvoorbeeld een algoritme bedacht, waarmee je kunt voorspellen of de lage rugpijn van een patiënt chronisch wordt of niet.’
Waarom steunt u Tech Gelderland?
‘Interesse voor techniek en technologie begint bij het enthousiasme van jonge mensen. Het is heel belangrijk dat kinderen al in een vroeg stadium zien hoe cool en creatief techniek is en wat je ermee kunt doen. Tech Gelderland laat dat zien.’
Bas Bloem (Parkinsonnet): Als we onze ambities willen waarmaken moeten we toptechnologen opleiden en behouden. Health Valley laat technici zien dat de zorg een spannende sector is om in te werken.
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Als kind was ik verzot op modeltreinen. Het zijn kleine technische wondertjes, die Märklin-treintjes. Onlangs heb ik de doos met treinspullen weer tevoorschijn gehaald. Tegenwoordig is alles nog geavanceerder, daar verheug ik me op. Maar eigenlijk ben ik geen technicus, ik ben een mensen-mens. Mijn doel is betere zorg, mijn passie is mensen met Parkinson helpen. Techniek is een tool, geen doel. Ik zie de mogelijkheden voor betere zorgservice die techniek en innovatie bieden. In deze Covid 19-crisis biedt technologie een mooie manier om patiënten thuis te spreken en te observeren. Patiënten hoeven niet te reizen, niet in de wachtkamer te zitten en als arts krijg ik een betrouwbaarder beeld van hen. Daarom ben ik verzot op innovaties
als beeldbellen, slimme apps en draagbare sensoren. Het aantal technologische toepassingen is gigantisch. Innovatie gaat verder dan alleen techniek. Dat gaat over verbetering van de zorg.’
Hoe kijkt u naar het grote tekort aan goed opgeleide technici?
‘Als we onze ambities willen waarmaken moeten we toptechnologen opleiden en behouden. Health Valley laat technici zien dat de zorg een spannende sector is om in te werken. Techneuten zijn welkom, ze mogen met mij als dokter meelopen. Dan zien ze wat nodig is. We moeten meer elkaars taal leren spreken.’
Waarom doet u mee met Tech Gelderland?
‘Techniek en technologie zijn onmisbaar en cruciaal om de wereld en de zorg, in mijn geval de zorg voor Parkinsonpatiënten, te verbeteren. Tech Gelderland creëert dat bewustzijn met zijn platform, dat de werelden van zorg en techniek verbindt: je moet elkaar kennen om elkaar te kunnen helpen.’
Jeannette Verbaast (MCN / VNO-NCW regio Rivierenland): “Dat kinderen, maar ook hun ouders, kennismaken met techniek is heel belangrijk. Tech Gelderland maakt de mogelijkheden in techniek zichtbaar. Die aandacht is fantastisch.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Een van mijn opa’s had een agrarisch loonbedrijf, daar werd altijd aan machines gesleuteld. Als kind vond ik het boeiend wat mijn vader deed in de kranenwereld en later bij MCN. Ik vind het geweldig als vakmensen met hun hoofd en handen zelf iets kunnen creëren. Heel technisch inhoudelijk ben ik niet, ik kan wel praktische oplossingen bedenken. Ik ben een organisator en verbinder. Mijn vader heeft MCN in 1990 opgericht en ik ben medio 2008 in de zaak gekomen. We zijn een industrieel montage-
en lasbedrijf met circa twintig medewerkers. We werken mee aan innovaties van productieprocessen voor industriële bedrijven, van voedselverwerkende industrie tot chemische bedrijven. Wat ik leuk vind, is het digitaliseren van onze bedrijfsprocessen:
hoe kunnen we project- en veiligheidsinformatie voor onze medewerkers zo makkelijk mogelijk digitaal beschikbaar maken? We denken aan bijvoorbeeld gamification.’
Hoe kijkt u naar het grote tekort aan goed opgeleide technici?
‘Vaak weten mensen niet wat techniek inhoudt. Onze medewerkers hebben afwisselend, zelfstandig en verantwoordelijk werk. Ze krijgen veel ruimte om zichzelf verder te ontwikkelen, via cursussen of een opleiding. We hebben onze eigen lasschool. Daar ontvangen we ook basisschoolleerlingen en vmbo’ers. Dat kinderen, maar ook hun ouders, kennismaken met techniek is heel belangrijk.’
Waarom doet u mee met Tech Gelderland?
‘Het is belangrijk dat het aanbod van mogelijkheden in techniek wordt gebundeld en via Tech Gelderland zichtbaar is voor het publiek. Die aandacht voor techniek is fantastisch, want mensen die praktisch en technisch werk doen, hebben we hard nodig.’
Marjolein Bron (HAN, University of Applied Sciences): “‘Techniek is heel divers en dichtbij. We moeten beter laten zien wat je met een technische opleiding kunt worden, dat je bijdraagt aan bijvoorbeeld het duurzamer maken van de maatschappij.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Ik heb het voorrecht dat ik een vader had, die automonteur was. Hij kon sowieso alles met zijn handen maken én hij kon goed uitleggen. Uit een studiekeuzetest kwam dat toegepaste wetenschap, een combinatie van wetenschap en met mensen werken, het best bij me paste. Zodoende ben ik eerst milieuhygiëne en later voedingswetenschappen gaan studeren. Na enkele banen in de gezondheidsvoorlichting ben ik docent van de HAN-opleiding Sport en Gezondheid geworden. Sinds januari 2020 ben ik manager van de Academie Engineering en Automotive. Innovatie is hier dagelijkse praktijk. Denk aan het HAN Hydromotive-team, dat met een super-innovatieve auto meedoet aan internationale wedstrijden. Daarbij gaat het erom wie de meeste kilometers op de minste brandstof kan rijden, met waterstofgas als energiebron.’
Hoe kijkt u naar het grote tekort aan goed opgeleide technici?
‘Het beeld van technici is te eenvormig: seniore, witte mannen in een geruit overhemd. Daar herkennen veel mensen zich niet in. Denk aan vrouwen, mensen met een migratie-achtergrond en mensen die op latere leeftijd een draai aan hun carrière willen geven. We moeten beter laten zien wat je met een technische opleiding kunt worden, dat je bijdraagt aan bijvoorbeeld het duurzamer maken van de maatschappij.’
Waarom doet u mee met Tech Gelderland?
‘Tech Gelderland laat een mooi en divers beeld zien van wat techniek is. Dat techniek heel dichtbij is. En dat een technische opleiding een logische keuze is, voor jongens én meisjes. Daar staan we als HAN vierkant achter. We zijn in Gelderland een belangrijke speler als het gaat om samenwerking tussen technisch onderwijs, onderzoek en het bedrijfsleven.’
Sandra Reuvers: “Via Sterk Techniekonderwijs in regio Foodvalley helpen we vmbo-scholen met de organisatie van activiteiten, waarbij scholieren in de praktijk kennis kunnen maken met techniek. En ik organiseer het Beroepenfeest Land van Cuijk Maasduinen On Stage.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘In mijn studententijd deed ik productiewerk in fabrieken. Daar is mijn interesse voor techniek gewekt: ik ben altijd nieuwsgierig
naar hoe iets wordt gemaakt. Na mijn studie Facility Management heb ik vaak bij technische bedrijven gewerkt. Bij een bouwbedrijf heb ik de VCA-handboeken over veilig werken geschreven. En ik ben tien jaar coördinator van Stichting Vrienden van Elektro Nijmegen geweest, die technische bedrijven stimuleert stageplekken beschikbaar te stellen en voorlichting geeft over beroepsmogelijkheden. Via Sterk Techniekonderwijs in regio Foodvalley helpen we vmbo-scholen met de organisatie van activiteiten, waarbij scholieren in de praktijk kennis kunnen maken met techniek. Sinds drie jaar organiseer ik ook het Beroepenfeest Land van Cuijk Maasduinen On Stage. Dit jaar een coronaproof-editie: zonder feest waarop leerlingen kennismaken met vakmensen, maar wel met de fysieke Doe-Dagen. In de eerste week van juni gaan achthonderd vmbo-leerlingen ieder bij twee bedrijven op werkbezoek. Ze kunnen daarbij kiezen uit 120 bedrijven, waarvan ongeveer een derde technisch.’
Hoe kijkt u naar het grote tekort aan goed opgeleide technici?
‘Vakmensen gaan met pensioen en er zijn minder jongeren. We moeten techniek dus blijven promoten: laten zien, ontdekken en ervaren wat het betekent om met techniek bezig te zijn. Dat geldt voor jongeren, maar ook voor zij-instromers, die nadenken over een overstap naar een technische sector. Daar zijn allerlei mogelijkheden voor.’
Waarom doet u mee met Tech Gelderland?
‘Kennis delen en elkaar versterken is heel belangrijk. Tech Gelderland laat ervaringen uit verschillende regio’s zien. Dat heeft een meerwaarde.’
Frans van Woesik (ROC Rivor): “De vraag naar vakmensen is groot. Van timmerman en installateur tot mensen met kennis van mechatronica en ICT. Met het Tech Explore24-project bundelen het onderwijs en bedrijven in Rivierenland de krachten.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Na de lerarenopleiding Nederlands en Maatschappijleer ben ik commerciële vorming op een ROC gaan geven. Tegelijk werkte ik bij mijn broer, die een bedrijf in openbare verlichtingstechniek heeft. Daar is mijn enthousiasme voor techniektoepassingen ontstaan. Ik was er verkoper en leerde daar hoe je van een ontwerp tot realisatie kunt komen. Een lichtarchitect bedenkt van alles, maar ik was altijd blij als een technisch vakman naar een ontwerp keek en vertelde wat wel en niet uitvoerbaar was. Indertijd nam ik mijn leerlingen mee naar het bedrijf waar ik
werkte. Studenten met een praktische leerstijl leren het meest als ze een product maken en daarbij direct de koppeling met de theorie maken. Dat noem ik ‘omgekeerd leren’. Eigenlijk zou de beroepspraktijk altijd leidend moeten zijn in het voortgezet middelbaar onderwijs en in het middelbaar beroepsonderwijs. Daarom werken we in de nieuwe opleiding Smart Building samen met het innovatieve, technische bedrijfsleven.’
Hoe kijkt u naar het grote tekort aan goed opgeleide technici?
‘Het gaat om vakmensen in de volle breedte van techniek. Van timmerman en installateur tot mensen met kennis van mechatronica en ICT. Technische beroepen veranderen door
digitale toepassingen en door maatschappelijke vragen. Denk aan de energietransitie. Smart Building is een combinatie van bouwtechniek, installatietechniek, elektrotechniek en ICT. Dat vragen bedrijven.’
Waarom doet u mee met Tech Gelderland?
‘Het is een mooi voorbeeld van hoe je aan de buitenwereld kunt laten zien hoe innovatief en mooi techniek kan zijn. Dat sluit heel mooi aan bij het Tech Explore24-project, de bundeling
van krachten van voortgezet onderwijs, ROC, opleidingsbedrijven en bedrijven in Rivierenland.’
Frank Spuij (HAN): “Als HAN proberen we op verschillende manieren jong én oud te interesseren voor techniek. De vraag uit de markt is groot. Vanuit die optiek werken we graag samen met Tech Gelderland. Door samen te werken bereik je meer.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Op school vond ik natuurkunde, biologie en scheikunde interessant wat resulteerde in een studie milieuhygiëne in Wageningen. Daarna heb ik 25 jaar in de advieswereld gewerkt. In eerste instantie als chemisch technoloog in innovatieve bodemsanering. Het grappige is: wat in het ene vakgebied bekend is, kan in het andere vakgebied innovatief zijn. Raakvlakken
tussen verschillende vakgebieden leveren vaak innovaties op. In de microbiologie waren de afbraakroutes van micro-organismen bekend. Innovatief was om deze organismen in te zetten om bodemvervuiling op te ruimen. Later kwam ik in leidinggevende functies terecht en zeven jaar geleden ben ik overgestapt naar de HAN. Hoger beroepsonderwijs was nieuw voor me, maar wel een wereld waar ik mijn kennis kwijt kan.
Bijvoorbeeld als het gaat om duurzaamheid gaat.’
Hoe kijkt u naar het grote tekort aan goed opgeleide technici?
‘Als HAN kunnen we daar een paar dingen aan doen: jonge studenten én volwassenen toekomstgericht opleiden. Werkenden met een mbo-opleiding civiele techniek volgen bij ons deeltijdonderwijs om zich verder in hun vakgebied te verdiepen. We geven post-hbo-bijscholingen en hebben opleidingen speciaal voor zij-instromers met een andere vaktechnische achtergrond. Het is in ons aller belang dat we voldoende technici voor de toekomst opleiden.’
Waarom doet u mee met Tech Gelderland?
‘Als HAN proberen we op verschillende manieren jongeren én volwassenen te interesseren voor techniek. Dat is onze maatschappelijke opgave en de vraag uit de markt is groot. Vanuit die optiek werken we graag samen met Tech Gelderland. Door samen te werken bereik je meer.’
Mark Spijker (INNOVATE): “Willen we de klimaatcrisis oplossen, dan moeten we ons als samenleving aanpassen. Daar komt altijd techniek bij kijken. Technologie biedt ook de beste kans om onze kwaliteit van leven te behouden.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Na mijn studie bedrijfskunde en marketing in Nijmegen, werd ik trainee bij de provincie Gelderland. Daar ben ik in de technologie-innovatiehoek terechtgekomen. Voor de provincie heb ik de eerste overheidshackathon van Nederland georganiseerd, een groot succes. Daarna heb ik evenementen georganiseerd om te laten zien hoeveel kansen technologie biedt. Innovatie is zelfs noodzaak geworden. Willen we de klimaatcrisis oplossen, dan moeten we ons als samenleving aanpassen. Daar komt altijd techniek bij kijken. Denk ook aan het exoskelet, dat mensen weer laat lopen, of aan waterstoftechnologie en andere duurzame innovaties. Technologie biedt de beste kans om onze kwaliteit van leven te behouden.’
Hoe kijkt u naar het grote tekort aan goed opgeleide technici?
‘Te weinig jonge mensen kiezen voor techniek. We moeten kinderen meer laten maken. INNOVATE organiseert een basisschoolchallenge, waarbij we scholieren uitdagen kunst, wetenschap en techniek te combineren met als thema ‘planten en muziek’. Vijftien basisscholen in de regio Arnhem Nijmegen doen mee. Bojan Slat, is een van mijn voorbeelden. Hij studeerde aan de TU Delft en kreeg het idee plastic uit de oceanen te halen. Hij doet dit nu met zijn bedrijf The Ocean Clean-up op meerdere plekken ter wereld. Ik ben ervan overtuigd dat er op het mbo, hbo en de universiteit veel meer Bojans zitten met geniale ideeën. Daarom gaat INNOVATE dit jaar op zoek naar de innovatiefste student van Nederland.’
Waarom doet u mee met Tech Gelderland?
‘Allereerst onderstrepen we het belang van techniek, technologie en innovaties. Techniek en innovatie moeten meer aandacht krijgen in het onderwijs. Tech Gelderland en INNOVATE strijden daarmee voor dezelfde zaak.’
Onoph Caron (ELaadNL): “De impact van elektrisch vervoer op het elektriciteitsnet is groot. Daarom moeten we slimme laadinfrastructuur ontwikkelen en testen. Meer kennis over techniek is broodnodig.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Het opvoeren van mijn brommertje, is mijn eerste herinnering aan techniek. Daarna heb ik altijd motorgereden, ook op oude motoren. Dat is een en al mechanische techniek. Je ziet precies wat er gebeurt. In Nijmegen heb ik bestuurs- en beleidswetenschappen gestudeerd, waarna ik twaalf jaar in het bankwezen heb gewerkt. Toen de energiemarkt werd geliberaliseerd ben ik overgestapt naar de energiebranche en heb ik gewerkt bij de voormalige netbeheerder Nuon, nu Alliander. Sinds 2010 werk ik bij ELaadNL. De impact van elektrisch vervoer op het elektriciteitsnet is groot. Én dat heeft alles te maken met
elektrotechniek, ICT en innovatie. Het laden van een elektrische auto, vooral veel elektrische auto’s tegelijk, bijvoorbeeld
als mensen thuiskomen, kan voor storing op het net zorgen. Daarom moeten we slimme laadinfrastructuur ontwikkelen en
testen.’
Hoe kijkt u naar het grote tekort aan goed opgeleide technici?
‘Het vinden van goed opgeleid personeel voor het ontwikkelen, testen en produceren van innovatieve laadpaleninfrastructuur is een enorme uitdaging. ELaadNL, de HAN en andere partijen willen daar wat aan doen door samen te werken in Connectr, het innovatielab voor elektrische energietechniek op Industriepark Kleefse Waard in Arnhem. Studenten van bijvoorbeeld de HAN komen daar bij ons onderdelen van hun studie volgen en zien dat energie en mobiliteit via elektriciteit bij elkaar komen.’
Waarom doet u mee met Tech Gelderland?
‘Meer kennis over techniek is broodnodig. De elektrificatie van vervoer, bijvoorbeeld, levert ongelooflijk veel leuke banen op. Samen met Tech Gelderland dagen we jongeren en volwassenen uit om die wereld te ontdekken.’
Gerlinde Oversluizen (HAN, University of Applied Sciences): “Er is veel vraag naar onze studenten Technische Bedrijfskunde. Er zijn mensen nodig die processen ontwerpen, implementeren en lean maken.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Als kind had ik al een mateloze interesse voor techniek. Mijn opa verzamelde wekkers en oude buizenradio’s, die ik kon slopen en later weer in elkaar kon zetten. Mijn ouders ben ik dankbaar dat ze me altijd gesteund hebben toen ik de technische kant op wilde. Na het vwo ben ik technische natuurkunde gaan studeren aan de HTS, de Hogere Technische School. Het toepassen van technische kennis in het bedrijfsleven spreekt
me aan. Daarna ben ik naar de universiteit gegaan, omdat ik er meer van wilde weten. Ik heb altijd kennishonger. Daarom is het geweldig dat ik nu onderzoek kan doen voor het lectoraat Lean en studenten Technische Bedrijfskunde kan begeleiden. De innovatie waar we mee bezig zijn, is digital twins. Daarbij vertalen we de fysieke werkvloer van een bedrijf in een digitaal model, waarmee je processen kunt verbeteren. We richten ons
op het MKB. Het is fantastisch om door een fabriek te lopen en samen met mensen in het bedrijf processen te verbeteren, lean te maken.’
Hoe kijkt u naar het grote tekort aan goed opgeleide technici?
‘Goed opgeleide technisch studenten zijn heel gewild, op alle niveaus. Onze studenten Technische Bedrijfskunde hebben vaak al een baan voordat ze zijn afgestudeerd. Er zijn mensen nodig die processen ontwerpen, implementeren en verbeteren. Dat is iets dat ook meiden, die bij ons technische bedrijfskunde studeren, prima doen.’
Waarom doet u mee met Tech Gelderland?
‘Het is onwijs leuk om in de techniek te werken. Het biedt veel mogelijkheden. Net als Tech Gelderland ben ik een enthousiaste
techniekpromotor.’
John Spierings (ROC Nijmegen): “Als we het tekort aan technici willen oplossen, moeten we beginnen met trots te zijn op de technische bedrijven in de regio. En we moeten laten zien hoeveel mogelijkheden techniek en technologie bieden.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Van origine ben ik marketeer en neerlandicus. Tien jaar geleden werd ik gevraagd te helpen met het dichten van de kloof tussen onderwijs en het bedrijfsleven. We hadden en hebben als ROC Nijmegen een prachtig gebouw Technovium, maar het bedrijfsleven vond dat de inhoud van het onderwijs niet goed aansloot op de praktijk. Dat is veranderd. Ondernemers uit alle branches, van elektrotechniek, smartindustry, de bouw tot ict, vormen het bestuur van de stichting Technovium en hebben zo invloed op het onderwijs. Er zijn steeds meer technische bedrijven waar onze leerlingen als stagiaire welkom zijn. Zelf heb ik geleerd wat een leuke, no-nonsense-mensen techneuten zijn. Er zijn heel veel belangrijke technische innovaties, daar spelen we met het onderwijs op in. Denk bijvoorbeeld aan de gezondheidszorg, de chipindustrie en de energietransitie.’
Hoe kijkt u naar het grote tekort aan goed opgeleide technici?
‘Als we dat tekort willen oplossen, moeten we beginnen met trots te zijn op de technische bedrijven in Gelderland. Er zijn veel fantastische technische bedrijven en instellingen, ook in de regio Nijmegen, met zo veel verschillende banen. Denk daarbij aan chipgiganten, zoals NXP, maar ook aan MKB-bedrijven, zoals installatiebedrijven, slimme technologiestartups in health en innovatieve logistieke bedrijven.’
Waarom doet u mee met Tech Gelderland?
‘De gemiddelde leek heeft geen idee wat er allemaal gebeurt in technische bedrijven. Dat zie je niet aan de buitenkant. Tech Gelderland laat zien hoeveel mogelijkheden techniek en technologie bieden. Dat het belangrijk is dat scholieren op de basisschool al ontdekken wat ze leuk vinden in de techniek. En welke interessante technische opleidingen en goedbetaalde banen er zijn.’
Chris Doomernik (Health Valley): “Gelderland, met name de regio Nijmegen, loopt voorop in innovatieve gezondheidszorg en de combinatie Health en High Tech. Er zijn veel interessante banen op het gebied van zorgtechnologie.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Techniek en technologie maken het werk in de gezondheidszorg efficiënter en de behandelingen van patiënten beter, bijvoorbeeld omdat processen worden versneld. Health Valley is een netwerkorganisatie op het snijvlak van health en technologie. We brengen partijen, zoals ondernemers, zorgaanbieders, onderwijs en kennisinstituten, bij elkaar. Altijd met als doel innovaties in de gezondheidszorg te versnellen. Er is zo veel mogelijk. Kijk naar deze Covid 19-periode. Een consult met je arts thuis via het beeldscherm was al mogelijk, maar patiënten en artsen stonden er vaak huiverig tegenover. Nu zien ze dat het in veel gevallen goed werkt. En het bespaart patiënten de reis naar het ziekenhuis.’
Hoe kijkt u naar het grote tekort aan goed opgeleide technici?
‘Gelderland, met name de regio Nijmegen, loopt voorop in innovatieve gezondheidszorg en de combinatie Health en High Tech. Er zijn veel zorgtechnologiebedrijven gevestigd in
de regio, die nauw samenwerken met ziekenhuizen en andere zorginstellingen. Steeds vaker hoor ik dat het voor hen moeilijk is medewerkers met de juiste opleiding te vinden. Het is goed als jonge mensen zich realiseren dat er veel interessante banen zijn op het gebied van zorgtechnologie. Het is werk in een schone omgeving, waarbij je toepassingen ontwikkelt waarmee je patiënten helpt en van betekenis bent.’
Waarom doet u mee met Tech Gelderland?
‘Health is een en al techniek en technologie. Tech Gelderland brengt dat mooi in beeld. Het Health Valley Event geeft innovaties op het gebied van Health en High Tech jaarlijks een podium, deze keer helemaal online op 10 en 11 maart vanuit Pathé Nijmegen.
Monique Esselbrugge (gemeente Nijmegen): “Techniek en innovatie horen bij Nijmegen, vooral als het gaat over Health en High Tech. Ik doe mee met Tech Gelderland omdat ik wil dat iedereen weet hoe innovatief de regio is en hoe belangrijk tech is.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Techniek en innovatie horen bij Nijmegen, vooral als het gaat over Health en High Tech. Bijna 20 procent van de banen in de regio is in de techniek, van bouwbedrijven tot NXP. Hier vind je ook fantastische crossovers tussen technologie en gezondheid en klimaat. Daar zijn innovaties voor nodig, die ontstaan als mensen elkaar toevallig ontmoeten. Als gemeente helpen we bedrijven daarbij. Overal ter wereld wordt techniek van NXP, Nexperia en Ampleon uit Nijmegen gebruikt, denk aan telefoneren, autorijden en veel meer. Daar ben ik trots op.’
Hoe kijkt u naar het grote tekort aan goed opgeleide technici?
‘Veel mensen weten niet wat er allemaal kan in techniek en technologie. Er zijn ontzettend veel kansen. Denk aan mensen die zich door de corona-crisis moeten heroriënteren op hun toekomst. Bij high tech denken mensen vaak dat je hoogopgeleid moet zijn, maar er is ook veel werk voor praktisch opgeleiden. Mensen die in Nijmegen studeren richten de blik vaak op de Randstad, terwijl hier mooie bedrijven zijn. Kijk naar gezondheidszorg, met gebruik van virtual reality en artificial intelligence en de vele aantrekkelijke banen.’
Waarom doet u mee met Tech Gelderland?
‘Omdat ik wil dat iedereen weet hoeveel wereldspelers en innovatieve mkb-bedrijven er in Gelderland zijn gevestigd. Én hoe belangrijk techniek en technologie in die bedrijven zijn voor groei en innovatie en voor brede welvaart in de regio. Daar heb je technische mensen voor nodig. Samen met Tech Gelderland laten we dat zien, zodat meer mensen kiezen voor een opleiding en baan in de techniek of technologie.’
Joop Hazeleger (Knooppunt Techniek): “Techniek is minder zichtbaar, terwijl ontwikkelingen steeds sneller gaan en personele tekorten oplopen. Het is belangrijk dat scholen en bedrijven samenwerken om de instroom te vergroten.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Mijn vader werkte in een autobedrijf waar ik mijn eerste vakantiebaantje had. Als kind kwam ik op weg naar school langs diverse technische bedrijven. Techniek was overal zichtbaar. Tegenwoordig is dat veel minder. Ik ben wis- en natuurkunde gaan studeren en heb de lerarenopleiding gedaan. Eigenlijk ben ik meer leraar dan techneut. Als leraar in het middelbaar beroepsonderwijs heb ik gezien hoe leuk techniek is, omdat je samen iets maakt en iets voor anderen kunt betekenen. Je geeft mensen comfort. Soms kun je mensen zelfs, bijvoorbeeld via een exoskelet, beweging teruggeven. Techniek ontwikkelt zich voortdurend. Daarom is het zo belangrijk dat scholen en technische bedrijven samenwerken.’
Hoe kijkt u naar het grote tekort aan goed opgeleide technici?
‘Dat is een groot probleem. Bij de start van het TechniekPact, ruim zes jaar geleden, werd gesteld dat er een verdubbeling nodig was van het aantal jongeren dat voor bètatechniek
kiest. In het hoger beroepsonderwijs en de universiteit is een beweging richting techniek ingezet. Het mbo blijft achter, terwijl de vraag naar mbo’ers groter wordt. Daarom richten we ons ook meer op zij-instromers. Voor jongeren, die bijvoorbeeld podium- en evenemententechniek hebben gedaan, is de stap naar elektrotechniek niet groot. Hun kennis is hard nodig om de energietransitie te helpen oplossen.’
Waarom doet u mee met Tech Gelderland?
‘Met het Knooppunt Techniek leggen we de verbinding tussen scholen en technische bedrijven. Het is goed om de krachten in Gelderland te bundelen, interesse te wekken voor techniek en technologie en zo de instroom naar technische opleidingen te bevorderen.’
Tinus Hammink (SEECE): “Kennis van techniek is dè kritische factor om de energietransitie en andere maatschappelijke innovaties te realiseren. Als je de wereld beter en duurzamer wil maken, ga techniek studeren!”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
Wat mij fascineert is dat techniekopleidingen en technische beroepen steeds maatschappelijk relevanter worden. Kennis van techniek is dè kritische factor om de energietransitie en andere maatschappelijke innovaties te realiseren. Mijn oproep: als je de wereld beter en duurzamer wil maken, ga techniek studeren.
Het tekort aan goed opgeleide technici is groot. Hoe ziet u dat?
Zonder veel meer mensen met een (energie)technische opleiding, is het onmogelijk de doelen uit het klimaatakkoord voor 2030 te halen. Erger: dan komt de betrouwbaarheid van onze elektriciteitsvoorziening in gevaar. SEECE werkt hard aan het opleiden van jongeren én volwassenen, samen met onze partnerbedrijven in de topsector energie en de installatie-sector.
Waarom doet u mee met Tech Gelderland?
Om echt impact te hebben en meer technici te krijgen, is elkaar versterken noodzakelijk. We moeten naar 1+1=3! Overheden, onderwijs en bedrijfsleven moeten nieuwe doelgroepen nieuwe technische leermogelijkheden aanbieden. Denk aan statushouders, praktische havisten en vwo’ers en zij-instromers, die door corona op zoek zijn naar een nieuwe baan in de techniek. Hen informeren, daar helpt Tech Gelderland bij.
Jan van Dellen (Gemeente Arnhem): “Veel afgestudeerden verlaten de provincie Gelderland. Voor een groot deel zijn dat technische studenten. En dat terwijl in onze regio veel werk is. Zeker ook in de techniek!”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Ik ben niet zo technisch. Als ik een kast in elkaar zet, dan blijft er plotseling een schroefje over. Innovatie, dat is echt mijn passie. Ik kom uit de automatisering. Dan weet je: techniek en innovatie zijn cruciaal. Als die twee zaken stil staan, staat de wereld stil. Arnhem is een energiestad. We mòeten de energietransitie versnellen. Dus onderzoeken diverse Arnhemse bedrijven of we kunnen koken op waterstof. Er wordt nu getest of we de bestaande gasleidingen voor waterstof kunnen gebruiken. Stel je voor, dan kun je CO2-uitstoot mega verminderen.’
Het tekort aan goed opgeleide technici is groot. Hoe ziet u dat?
‘60 procent van de afgestudeerde mbo-, hbo- en andere studenten verlaat de provincie Gelderland. Voor een groot deel zijn dat technische studenten. Met Connectr gaan we dat doorbreken. In dit initiatief komen bedrijven, zoals TenneT, Alliander, Allego, Hygear en Hymove, maar ook de HAN en TU Delft samen. Ze stellen een studieprogramma op, waarmee studenten met deze superbedrijven en kennisinstellingen kennismaken en denken: te gek, we blijven in Gelderland werken en leveren ook nog eens een bijdrage aan de energietransitie.’
Waarom doet de gemeente Arnhem mee aan Tech Gelderland?
‘Tech Gelderland, dat is de toekomst. Dat zijn de uitvinders van de toekomst. En: techniek biedt veel kansen op een leuke, interessante baan.’
Leonie Dijkhof (Techniekdagen VNO-NCW & IIME): “Door de krachten te bundelen kunnen we laten zien hoe gaaf tech-projecten bij bedrijven in de regio zijn. Samen werken we aan de Grote Mega Mini Techniekdag Quiz Challenge Spel Show voor scholieren.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Op de middelbare school vond ik techniek saai. Totdat ik bij het IIME, Innovatie In Mobiliteit en Energie, ging werken. Daar ging ik de communicatie voor het HAN Solarboat team doen en werd ik projectleider Techniekdag. Toen zag ik dat techniek een vakgebied is waarmee je de wereld mooier en schoner kunt maken. Meewerken aan innovaties, vind ik geweldig. Online vergaderen, wat veel mensen nu doen, is een enorme innovatie.’
Het tekort aan goed opgeleide technici is groot. Hoe ziet u dat?
‘Ouders en kinderen, hebben vaak een verkeerd beeld van techniek. Dat willen we met de Techniekdagen doorbreken door te laten zien wat er allemaal mogelijk is. In de hoop dat meer kinderen voor een techniekopleiding kiezen. Bij IIME zit ik in een omgeving vol technici, die werken aan spannende projecten. Elke keer ben ik weer verwonderd over wat er allemaal kan met techniek. Elektrische zonnecelsystemen op vliegende boten, hoe gaaf is dat!’
Waarom doen de Techniekdagen mee aan Tech Gelderland?
‘Er gebeurt zo veel op techniekgebied in Gelderland. Door de krachten te bundelen via Tech Gelderland, kunnen we laten zien hoe gaaf techniekprojecten bij bedrijven in de regio zijn. De Techniekdagen konden dit jaar door corona helaas niet doorgaan. In januari is er daarom de online Grote Mega Mini Techniekdag Quiz Challenge Spel Show voor scholieren. Tech Gelderland ondersteunt ons hierbij.’
Marloes van Haren (Junior Technovium, Nijmegen): “Bij Junior Technovium laten we schoolgaande jeugd kennismaken met de veelzijdigheid van techniek. Ze ontdekken bij ons hun talenten en kunnen zich spelenderwijs oriënteren.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘De techniekwereld vind ik heel interessant. Eigenlijk zitten we er de hele dag middenin, zonder dat we ons daarvan bewust zijn. Denk aan je telefoon, YouTube, de verwarming in je huis. We vinden het heel gewoon dat het allemaal werkt en vernieuwt, maar daar zit een hele wereld van techniek achter. Bij Junior Technovium laten we kinderen uit groep 7 en 8 van de basisschool en de eerste twee klassen van het voortgezet onderwijs kennismaken met al die werelden van techniek. Ze ontdekken bij ons hun talenten en kunnen zich oriënteren.’
Het tekort aan goed opgeleide technici is groot. Hoe ziet u dat?
‘Dat tekort is de reden dat Junior Technovium vijftien jaar geleden is ontstaan. Door kinderen te inspireren hopen we dat ze een technische opleiding kiezen en later een technisch beroep. We laten zien welke vaardigheden belangrijk zijn. Er is veel werk, op elk niveau voor meiden én jongens. We vragen ze bijvoorbeeld praktische, technische oplossingen te bedenken voor de toekomst, waarbij we uitgaan van hun fantasie en creativiteit.’
Waarom doet Junior Technovium mee aan Tech Gelderland?
‘Tech Gelderland bundelt heel veel initiatieven in de techniekwereld. Mensen die iets willen weten over techniek, kunnen op het platform van Tech Gelderland terecht. Als inspiratielab verbinden we onderwijs en het bedrijfsleven met elkaar. Zo sta je samen sterk en inspireer je elkaar.’
Koen Sluiters (docent Bouw, ROC Rivor): “De bouw vind ik geweldig. Je maakt van niets iets. En steeds belangrijker wordt de samenwerking met elektro- en installatiebedrijven. Het enthousiasme daarvoor aanwakkeren bij studenten, dat is mooi werk.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Ik ben van de generatie die nog hutten bouwde. Aan het eind van de basisschool wist ik dat ik timmerman wilde worden. Na het vmbo-tl ben ik in Venlo de opleiding Timmerman gaan doen. De docentenopleiding heb ik enkele jaren later gevolgd. De bouw vind ik geweldig. Je maakt van niets iets. Er komt steeds meer aandacht voor duurzaam en energieneutraal bouwen. Dat betekent dat je goed moet samenwerken met elektro- en installatiebedrijven. Het enthousiasme daarvoor aanwakkeren bij onze studenten, dat is mooi werk.’
Het tekort aan goed opgeleide technici is groot. Hoe ziet u dat?
Voor een timmerman is er vrijwel altijd werk. In de bouw of als zelfstandige. We hebben nu zo’n honderd studenten, die de bouwopleiding volgen. Het is een praktisch vak, dat vraagt om creatieve oplossingen. Als je graag met je handen werkt, enthousiast bent en om kan gaan met tegenslag, is het een mooi vak.’
Waarom doet u mee met Tech Gelderland?
Het is een goed platform om de technieksector wat meer in het daglicht te zetten. Je hoort via het nieuws over de klimaatdoelen. Om die te halen hebben we de nieuwe generatie vakmensen hard nodig.’
Peter Kerris (Provincie Gelderland): “Techniek en innovatie spelen een sleutelrol om onze welvaart en ons welzijn op peil te houden. Er zijn vakmensen nodig op alle niveaus, van praktische doeners tot innovatieve denkers.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Als het over ICT gaat, heb ik wel gauw door hoe een programma werkt. En ik doe af en toe wat klusjes in huis, maar ik moet eerlijk zeggen dat mijn vrouw dat beter doet. Techniek en innovatie vind ik heel belangrijk, omdat ze een sleutelrol spelen om onze welvaart en ons welzijn in de toekomst op peil te houden. Het klimaatprobleem oplossen gaat niet vanzelf, daar hebben we nieuwe technologie voor nodig. Bijvoorbeeld om CO2 uit de lucht te halen.’
Het tekort aan goed opgeleide technici is groot. Hoe ziet u dat?
‘We staan voor forse uitdagingen als het gaat om de energietransitie, denk aan het opwekken van duurzame energie. We moeten ook meer en duurzaam gaan bouwen. Daar heb je vakmensen voor nodig op alle niveaus, van praktische doeners tot innovatieve denkers. Door corona verandert de arbeidsmarkt in een razend tempo. Een baan in de techniek kan een oplossing zijn voor mensen uit bijvoorbeeld de evenementenbranche.’
Waarom ondersteunt de provincie Gelderland Tech Gelderland?
‘Tech Gelderland is een goed initiatief, omdat het de koppeling tot stand brengt tussen verschillende niveaus van technisch onderwijs en het bedrijfsleven. Techniek en technologie zijn nu al onmisbaar in onze maatschappij. Dat neemt in de toekomst alleen maar toe. Techniekles op school is eigenlijk net zo belangrijk geworden als taal en rekenen.’
Peter Kerris in de krant van 5-12-2020:
Tom Kokke (Berko Kompressoren): “Het is steeds moeilijker om aan monteurs te komen. Als bedrijfsleven moeten we technische opleidingscentra helpen de juist aantrekkingskracht te krijgen. De vijver met technisch personeel moet groter, dat vist makkelijker.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Die passie voor techniek en ondernemerschap is bij mij van vader op zoon gegaan. Mijn vader heeft Berko in 1959 opgericht. Als jongetje van zes werkte ik in de vakantie al in het familiebedrijf. Door mijn studie Economische Bedrijfstechniek ben ik breed opgeleid. We leveren persluchtinstallaties voor industriële processen, maar ook voor beademingsapparatuur in ziekenhuizen en we doen het onderhoud ervan. Alles om ons heen is innovatie. Dat is geen keuze, het is een must om onze klanten de beste service te kunnen bieden.’
Het tekort aan goed opgeleide technici is groot. Hoe ziet u dat?
‘Het is steeds moeilijker om aan goede monteurs te komen. Door de juiste mensen en partijen bij elkaar te brengen moeten we veel meer jonge mensen interesseren voor een baan in de techniek met een goede toekomst. Daarom zit ik in het bestuur van Junior Technovium en de Week van de Techniek en werken we samen met scholen, zoals ROC Nijmegen, de HAN en het Waaswaal College in Wijchen. Als bedrijfsleven moeten we technische opleidingscentra helpen de juiste aantrekkingskracht te krijgen. We moeten de vijver met technisch personeel groter maken, dat vist voor iedereen makkelijker.’
Waarom werkt u mee aan Tech Gelderland?
‘Tech Gelderland laat zien wat de mogelijkheden zijn als het gaat om technische opleidingen en banen in de technologie in de regio. Samen met de scholen en het bedrijfsleven maken we de olievlek groter.’
Thijs van de Kamp (Smurfit Kappa Parenco): “Als procestechnoloog bij de papierfabriek in Renkum doe ik proeven met nieuwe processen, die de papierproductie efficiënter en milieuvriendelijker maken. Dat zijn mooie innovaties.”
Wat heb je met techniek en innovatie?
‘Als jongetje haalde ik al dingen uit elkaar om te zien hoe het in elkaar zat. Auto’s zijn mijn hobby en passie. Ik heb anderhalf jaar Automotive gedaan aan de HAN, dat heb ik niet afgemaakt door gebrek aan motivatie. Daarna heb ik een jaar gewerkt, dat was het ook niet. Omdat je simpelweg meer verdient mét dan zonder een hbo-diploma, ben ik de Laboratoriumopleiding Chemie aan Saxion Hogeschool in Deventer gaan doen. Chemie en procesverbeteringen vind ik ook leuk. Nu doe ik proeven met nieuwe processen, die de papierproductie efficiënter en milieu- en omgevingsvriendelijker maken. Dat zijn innovaties. Daarnaast werk ik in een efficiencyteam aan Papiermachine 1. Het productieproces moet continu doorgaan. Als er problemen zijn, lossen we die op. De papierwereld vind ik hartstikke interessant. Je werkt aan een product dat herbruikbaar is.’
Het tekort aan goed opgeleide technici is groot. Hoe merk je dat?
‘Na de opleiding zocht ik een baan en kon ik uit veel vacatures kiezen. Bij drie bedrijven heb ik gesolliciteerd. Bij twee kon ik terecht. Ik heb voor Parenco gekozen, omdat ik graag aan het productieproces wil werken, niet in een lab. Het is ook een groot, internationaal bedrijf met genoeg doorgroeimogelijkheden.’
Waarom werk je mee aan Tech Gelderland?
‘Het is goed mensen bewust te maken van wat technische beroepen inhouden. Ik heb een afwisselende baan en vind het leuk en interessant om mee te werken aan het optimaliseren van het productieproces.’
Gerrit Klijnhout (docent Fietstechniek, ROC RijnIJssel): “De vraag naar fietstechnici is enorm. Steeds meer mensen stappen op de fiets, vaak een elektrische. Een fietstechnicus, is echt geen bandenplakker meer, wat veel mensen nog denken.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Via de LTS en de BBL-opleidingen niveau 2, 3 en 4 werd ik automonteur en leermeester. Met jongelui optrekken vond ik leuk, zodoende ben ik de opleiding Docent Autotechniek gaan doen. Daarna ben ik acht jaar docent Autotechniek geweest bij Rijn IJssel. Tot mijn collega van Fietstechniek met pensioen ging en ik zijn taak heb overgenomen. Auto’s vind ik interessant, maar fietsen ook. Ik ga vaak op fietsvakantie en ben onder meer naar Barcelona, Praag en Berlijn gefietst. Fietstechniek heeft zich enorm ontwikkeld, zeker nu met de elektrische fietsen.’
Het tekort aan goed opgeleide technici is groot. Hoe merkt u dat?
‘De vraag naar fietstechnici is enorm. Steeds meer mensen stappen op de fiets, vaak een elektrische. In deze coronatijd zijn mensen nóg meer gaan fietsen. Een fietstechnicus, zoals een fietsenmaker tegenwoordig heet, is echt geen bandenplakker meer, wat veel mensen nog denken. Bij fietstechniek komt veel meer kijken. Elektrische fietsen zijn tegenwoordig uitgerust met hydraulische remmen, zelfs met ABS, het antiblokkeersysteem. De eerste elektrische fietsen hadden één sensor voor de ondersteuning, tegenwoordig tot zeven sensoren. Je werkt ook met dure materialen, zoals carbon en titanium. Al die fietsen vragen specialistisch onderhoud.’
Waarom werkt u mee aan Tech Gelderland?
‘Fietstechniek wordt enorm ondergewaardeerd. Net als veel andere technische beroepen. Via Tech Gelderland kunnen we daar iets aan doen, door laten we zien wat het vak inhoudt. Dat is belangrijk. Fietstechniek is een ontzettend leuk en afwisselend vak. Ook voor vrouwen.’
Yvonne Vogelenzang (Technova College, ROC A12): “We hebben meer technici nodig. Zeker ook de creativiteit en denkkracht van vrouwen. Techniek is heel veelzijdig: van monteur mechatronica tot meubelmaker en mediavormgever.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Sinds ik in 2009 in het onderwijs zit heb ik affiniteit met het digitaliseren van ICT-processen, zoals studentinformatiesystemen en domotica in de zorg. In mijn vorige baan als docent en teamleider bij Zorg & Welzijn heb ik een projectplan opgesteld omtrent het opzetten van een zorglab met een innovatieve crossover tussen ICT en de zorgopleidingen. Eerder keek ik vanuit een zorgperspectief naar domotica in de zorg. Nu kijk ik er vanuit de technische kant naar. Het is goed om de verschillen te zien en die twee werelden bij elkaar te brengen.’
Het tekort aan goed opgeleide technici is groot. Hoe kijkt u daarnaar?
‘We hebben meer technici nodig. Zeker ook de creativiteit en denkkracht van vrouwen. Techniek is heel veelzijdig: van monteur mechatronica tot meubelmaker en mediavormgever. Bedrijven in de regio hebben een enorm tekort aan bijvoorbeeld elektro- en installatietechnici. Als onderwijs spelen we in op de vraag van bedrijven met het ontwikkelen van flexibele leerroutes voor zij-instromers en bijscholingstrajecten in het kader van Een Levenlang Leren. Wanneer een bedrijf bijvoorbeeld tien mensen nodig heeft met kennis van het installeren van elektrische laadpalen, ontwikkelen we daar een module voor. Techniek is gaaf; kijk via de website van het Technova College naar de interviews met studenten op onze online Open Dag op 23 januari.’
Waarom doet u mee aan Tech Gelderland?
‘Het is ongelooflijk belangrijk meer bekendheid te geven aan de fantastische ontwikkelingen die er in de regio zijn op het gebied van techniek en technologie. Tech Gelderland biedt daarvoor een extra etalage.’
Heske Groenendaal (Metaglas, Tiel): “Het tekort aan technici is groot. Interesse voor techniek begint op de basisschool. Daarom geven we regelmatig lessen op scholen, bezoeken scholieren ons bedrijf en doen we mee aan Girlsday.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Als kind werkte ik in de vakanties mee in de productie bij Metaglas, het bedrijf van mijn vader. Bijvoorbeeld met het bevestigen van borsteltjes tegen de tocht in raamkozijnen. We maken metaalconstructies met glas. Sinds mijn achttiende draai ik mee op bouwbeurzen. Als vrouw val je op in de bouwwereld. Als je een goed product en verhaal hebt, onthouden mensen dat. Na de havo ben ik op de hts Chemische Technologie gaan doen, daarna heb ik economie gestudeerd in Amsterdam. Ik heb bij enkele bedrijven in de industriële markt gewerkt, toen mijn vader eind 1998 vroeg of ik bij Metaglas wilde komen. Innovatie is de kurk waarop ons bedrijf drijft. Alles dat we produceren hebben we zelf ontwikkeld. Zoals een verticaal schuifraam dat van boven naar beneden opengaat, waardoor je raam in een balkon verandert.’
Het tekort aan goed opgeleide technici is groot. Hoe kijkt u daarnaar?
‘Daar ben ik het zeker mee eens. Interesse voor techniek begint op de basisschool waar techniek te weinig wordt gepromoot. Daarom geven we regelmatig lessen op scholen of bezoeken scholieren ons bedrijf. Te weinig meisjes kiezen voor techniek. We doen altijd mee aan Girlsday om te laten zien dat techniek leuk is. We hebben veel stageplaatsen en leer-werktrajecten voor mbo’ers en hbo’ers en bieden ook vrij veel zij-instromers leer-werktrajecten aan.’
Waarom doet u mee aan Tech Gelderland?
‘Ik doe alles om techniek in de picture te zetten. Belangrijk is dat bedrijfsleven en onderwijs gezamenlijk optrekken. Dat gebeurt nu bij de Smart Building-opleiding waar ROC Rivor in Tiel volgend schooljaar mee start.’
Pedro Hermkens (HAN University of Applied Sciences): “Medicijnontwikkeling maakt al jaren een enorme ontwikkeling door, gestuurd door nieuwe technologieën en datascience. Biologen, chemici en bio-informatici zijn hierbij hard nodig.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Als kind was ik al nieuwsgierig. Na de hts Chemie in Eindhoven was ik drie jaar analist. Ik wilde meer en ging Chemie, Biochemie en Farmacologie studeren aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Bij Farmacologie onderzoek je de wisselwerking tussen chemische stoffen, zoals medicijnen en fysiologische processen in het menselijk lichaam. Na mijn promotieonderzoek ging ik bij Organon in Oss aan de slag. Een geweldig innovatief bedrijf, waar ik aan allerlei onderzoeken naar nieuwe medicijnen heb meegewerkt. Van medicijnen tegen depressie tot een anticonceptiepil voor mannen, die is er overigens niet gekomen. In 2007 werd ik bijzonder hoogleraar Medicinale Chemie aan de Radboud Universiteit. In 2013 stapte ik over naar de HAN als directeur van het toenmalig Instituut Toegepaste Biowetenschappen en Chemie. Medicijnontwikkeling maakt al jaren een enorme ontwikkeling door, gestuurd door nieuwe technologieën en datascience. Bio-informatica, oftewel datascience voor life science, is een nieuw vak dat helpt de juiste conclusies te trekken uit grote hoeveelheden data.’
Het tekort aan goed opgeleide technici is groot. Hoe kijkt u daarnaar?
‘Er komen veel banen vrij door vergrijzing, maar in de regio Nijmegen-Oss groeit ook het aantal bedrijven dat medicijnen ontwikkelt. Daardoor zijn er veel chemisch en biologische analisten en bio-informatici nodig, zowel op hbo- als op mbo-niveau.’
Waarom doet u mee aan Tech Gelderland?
‘We moeten jonge mensen blijven uitdagen te kiezen voor techniek. Kennis van chemie, biochemie en biotechnologie is ontzettend belangrijk bij het ontwikkelen van nieuwe medicijnen.’
Folkert Potze (ROC Nijmegen): “Het is goed dat de vele losse initiatieven in de techniekwereld via Tech Gelderland met elkaar verbonden en beter zichtbaar worden. Dan kan techniekonderwijs en technisch bedrijfsleven samen een stevige vuist maken.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Techniek is mijn wereld. Als jochie van zes jaar stond ik al naast mijn vader aan de draaibank. Later volgde het sleutelen aan auto’s. In 1986 ontwikkelde ik samen met een vriend een prototype voor een bijzondere speaker. Via het mbo, de mavo, havo en het vwo ben ik chemie gaan studeren aan de TU Twente. De universiteit was niet mijn wereld. Het onderwijs wel, zo ben ik wiskundeleraar op het vmbo geworden. En ben ik later ook informatica gaan geven.’
Het tekort aan goed opgeleide technici is groot. Hoe ziet u dat?
‘Het wemelt van de banen voor goed opgeleide technici. Veel technische bedrijven maken zich grote zorgen over de vraag of ze in de nabije toekomst voldoende goed opgeleide mensen kunnen vinden en zijn hun eigen bedrijfsschool gestart. Soms ook omdat ze ontevreden zijn over het mbo. Onze opleidingen moeten goed aansluiten op de praktijk. Daar werken we hard aan, samen met het bedrijfsleven.’
Waarom werkt u mee aan Tech Gelderland?
‘Er zijn heel veel losse initiatieven in de techniekwereld. Het is goed als die via Tech Gelderland met elkaar verbonden worden, zodat iedereen beter zichtbaar wordt. Dan kun je als techniekonderwijs en technisch bedrijfsleven samen een stevige vuist maken.’
Jan van Boekel (RijnIJssel): “De vraag naar technici met actuele vakkennis is enorm. Als school werken we intensief samen met technische bedrijven. Door het inzetten van hybride-docenten. En door vraag en aanbod goed af te stemmen.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Als boerenzoon was ik veel in de werkplaats van mijn vader te vinden. Ik ben hbo-werktuigbouwkunde gaan studeren in Eindhoven. Bij Philips heb ik meegewerkt aan de ontwikkeling van de eerste generatie computergestuurde productiemachines. Dat was een en al technische innovatie. Later ben ik de opleiding Leraar Beroepsonderwijs gaan doen. Als docent Werktuigbouwkunde aan de toenmalige MTS Arnhem kon ik lesgeven en techniek combineren. Na de opleiding Bedrijfskunde en Management werd ik in 2014 directeur van de mbo-opleidingen Techniek & ICT bij Rijn IJssel. Innovaties gaan snel in de techniek. Onze docenten moeten zich continu ontwikkelen, zij zijn ons menselijk kenniskapitaal.’
Het tekort aan goed opgeleide technici is groot. Wat merkt u daarvan?
‘De vraag naar technici met actuele vakkennis is enorm. Als school werken we intensief samen met technische bedrijven. Bijvoorbeeld door het inzetten van hybride-docenten. Dat zijn experts in hun vakgebied, die met twee voeten in de bedrijfspraktijk staan en een of twee dagen per week lesgeven. Zo vertalen ze actuele kennis naar het onderwijs.’
Waarom werkt u mee aan Tech Gelderland?
‘Uit onderzoek blijkt dat 80 procent van de leerlingen een opleiding kiest op basis van wat ze zelf hebben ervaren. We weten ook dat ouders, vooral de moeders van 14-, 15- en 16-jarigen een belangrijke rol spelen bij de keuze van een vervolgopleiding. Het is geweldig dat we via Tech Gelderland leerlingen én ouders goed kunnen informeren over wat techniek te bieden heeft: een uitdagende baan met veel carrièreperspectief en een goed salaris.’
Sofie Eisenburger (Sterk Techniek Onderwijs): “Rijk van Nijmegen is een hele innovatieve regio. Met Sterk Techniekonderwijs zetten we een beweging in gang, waarmee we jongeren enthousiast maken voor een toekomst in de techniek.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘De regio Rijk van Nijmegen is een hele innovatieve regio. Denk aan duurzaamheid en circulariteit in de energiebranche, de bouw, health en high tech en logistiek. Met Sterk Techniekonderwijs zetten we een beweging in gang, waarmee we jongeren enthousiast maken voor een toekomst in de techniek. We richten ons onderwijs op ‘Levensecht Leren’: via het bedrijfsleven en tech-hotspots komen leerlingen in aanraking met techniek en technologie. We hanteren daarbij het BOEM-principe: Beleven, Ontdekken, Experimenteren en Maken. Leerlingen oriënteren zich en verdiepen zich in techniek in de tech-hotspots, zoals JuniorTechnovium, de Hubertushal en het Futurelab in het Mondial College in Nijmegen. Er komen ook tech-hotspots in Wijchen, Druten en Groesbeek. Zo zijn we als netwerk van bedrijven, onderwijs en lokale overheden het onderwijs gezamenlijk aan het vernieuwen.’
Het tekort aan goed opgeleide technici is groot. Hoe kijkt u daarnaar?
‘Er is op alle fronten een groot tekort aan goed opgeleide technici. Bij ouders en leerlingen is helaas veel onbekendheid over de mogelijkheden die de techniekbranche biedt. Het is een hypermoderne branche met veel nieuwe beroepen, zoals ontwerper, technisch tekenaar, programmeur en planner. Er blijft ook veel vraag naar vakmensen, zoals installateurs, timmermannen, schilders en lassers. Er zijn allerlei banen, de beloning is heel goed en er zijn doorgroeimogelijkheden.’
Waarom doet u mee aan Tech Gelderland?
‘We streven hetzelfde na: meer bekendheid over de mogelijkheden van techniek en technologie in de regio. En een goede aansluiting van het onderwijs op de vragen uit de regionale arbeidsmarkt. Het is mooi daarin samen te kunnen optrekken.’
Iwan van Bochove (Mobility Innovation Center, HAN): “Technici zijn hard nodig om de klimaatverandering een halt toe te roepen door duurzame energie te gebruiken en bijvoorbeeld duurzame materialen te ontwikkelen.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Als industrieel productontwerper afgestudeerd aan de TU in Delft ben ik mijn hele werkende leven met productontwikkeling en innovatie bezig geweest en vanaf 2000 in de duurzame energie. Mijn drive is dat we de klimaatverandering een halt toeroepen door de CO2-uitstoot te verminderen door duurzame energie te gebruiken en energiegebruik te verminderen. Bijvoorbeeld door nieuwe materialen te ontwikkelen, voor lichtere voertuigen. Denk aan composieten, zeg maar harsen, versterkt met vezels, liefst biovezels. We doen dat in het Mobility Innovation Center, een samenwerking van het bedrijfsleven, onderwijs en overheid. Studenten van de HAN en van roc’s werken er samen met bedrijven aan duurzame en circulaire projecten. We werken aan elektrische voertuigen en de toepassing van waterstof in mobiliteit.’
Het tekort aan goed opgeleide technici is groot. Hoe kijkt u daarnaar?
‘Overal in het bedrijfsleven is een heftig tekort aan technici op mbo-, hbo- en universitair niveau. Dat is rampzalig voor de energietransitie. Er is bijvoorbeeld een zwaar tekort aan elektrotechnici, die de warmtepompen en andere energievoorzieningen van de toekomst ontwerpen, bouwen, installeren en onderhouden. De ontwikkelingen gaan snel, dus moeten studenten zo vroeg mogelijk in aanraking komen met het bedrijfsleven. Dan zien ze welke praktische toepassingen er nodig zijn en vinden ze sneller hun weg.’
Waarom doet u mee aan Tech Gelderland?
‘Hoe meer aandacht er is voor techniek, technologie en maatschappelijke uitdagingen, zoals de energietransitie, hoe beter het is. We hebben enthousiaste, jonge mensen nodig , die van een slim idee een goed product kunnen maken.’
Toine Straatman (Koninklijke Metaalunie): “Er is behoefte aan meer metaaltechneuten. Door digitalisering en automatisering wordt er slimmer en ook duurzamer gewerkt. En er ontstaan nieuwe functies. Opleidingen moeten hierin meebewegen.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Ik ben in Arnhem opgegroeid boven een metaalwarenwinkel met een smederij, dus ik ken de geur van heet ijzer. Ik ben geen techneut, maar wel nieuwsgierig naar hoe dingen gemaakt worden en door wie. Vanwege mijn werk bij de Metaalunie kom ik veel bij MKB-metaalbedrijven. Vaak familiebedrijven, heel divers van aard. Daar vindt innovatie plaats in de hele keten, bij machinebouw of productie van onderdelen. Politici praten daar wel over, maar zijn meestal nog nooit in zo’n bedrijf geweest. Daarom organiseer ik bijvoorbeeld voor hen bedrijfsbezoeken bij een van de ruim tweeduizend metaalbedrijven in Gelderland.’
Het tekort aan goed opgeleide technici is groot. Hoe kijkt u daarnaar?
‘Er gaan veel vakmensen met pensioen. En er is te weinig instroom van goed opgeleide metaaltechneuten. Door digitalisering en automatisering wordt er slimmer en ook duurzamer gewerkt, daardoor ontstaan ook nieuwe functies. Opleidingen moeten hierin meebewegen. Via onder meer Techniekpacten, technieklessen en het Opleidingsbedrijf Metaal, laten we jeugd zien hoe geweldig het is om iets te maken. We richten ons daarbij ook op leerkrachten in opleiding en leerwerk-trajecten voor havisten. Als je kijkt naar bijvoorbeeld landbouwmachines, dat is tegenwoordig pure high-tec. Metaal vraagt om mensen met kennis van nieuwe technieken.’
Waarom doet u mee aan Tech Gelderland?
‘Als voorzitter van Techniekpact Smart & Sustainable ben ik één van de initiators van Tech Gelderland. Er gebeurt ontzettend veel in Gelderland als het om techniek gaat, daar moeten jonge mensen en hun ouders een beter beeld van krijgen.’
Jos Sluijsmans (Fietsdiensten.nl): “Ik wil graag laten zien dat er in de fietstechniek nieuwe ontwikkelingen zijn waar je misschien niet zo snel aan denkt. De fietsindustrie groeit hard en biedt veel toekomstperspectief, ook internationaal.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Tot vijftien jaar geleden fietste ik dagelijks naar mijn werk en zag het aantal files toenemen. Dat kan anders, dacht ik. Toen besloot ik om het gebruik van de fiets te gaan promoten en startte Fietsdiensten.nl. Ik bezorgde bijvoorbeeld mooie, lokale producten bij restaurants. Nu houd ik me vooral bezig met bak- en vrachtfietsen in de stadslogistiek. Daar komt een heleboel techniek en innovatie bij kijken om de vrachtfietsen nog beter te maken dan ze nu al zijn. Veel busjes komen moeilijk in de binnenstad, betalen hoge parkeertarieven en veel steden worden vanaf 2025 niet meer toegankelijk voor dieselbusjes. We kijken vooruit en werken nu aan de vervanging van deze busjes door vrachtfietsen. Op het Internationale Cargo Bike Festival, dat ik jaarlijks organiseer, brengen we producenten en belangstellenden vanuit de hele wereld bij elkaar.’
Het tekort aan goed opgeleide technici is groot. Wat merkt u daarvan?
‘Van producenten hoor ik dat dit tekort enorm is. Dat heeft deels te maken met de elektrificering. Vakmensen in de fietsindustrie krijgen te maken met elektrische fietsen. Dat is een ander soort techniek. In Nederland hebben we 23 miljoen fietsen. Die moeten ook nog worden onderhouden. Fietstechniek is breed en daarom een hele interessante en toekomstbestendige opleiding.’
Waarom werkt u mee aan Tech Gelderland?
‘Ik wil graag laten zien dat er in de fietstechniek nieuwe ontwikkelingen zijn waar je misschien niet zo snel aan denkt. De fietsindustrie groeit de komende jaren nog meer en biedt veel toekomstperspectief, ook internationaal.‘
Liesbeth Luijendijk (OnePlanet Research Center): “In Gelderland is alle kennis aanwezig voor samenwerkingen tussen techniek, voedsel, landbouw en gezondheidszorg, die helpen een duurzame wereld te creëren.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Ik heb bedrijfskundige informatica gestudeerd en altijd gewerkt op het snijvlak van ICT en business. Denk aan het ontwikkelen van ICT-innovaties, zoals nieuwe apps voor verzekeraars en op de bouwplaats. Nu doe ik dat bij OnePlanet Research Center, waar we werken aan nieuwe sensor- en digitale technologieën voor een duurzamer voedselsysteem en ter verbetering van gezondheid. Bijvoorbeeld het ontwikkelen van een slim toilet met sensoren, die gezondheid meten via urine, bloeddruk, hartslag. Gekoppeld aan een app, die advies geeft, zoals meer drinken, minder zout eten, meer vezels. We werken ook aan kleine, betaalbare sensoren die kwaliteit van lucht, bodem en water meten. Dit vergt sensoren en ICT met kunstmatige intelligentie (AI).’
Hoe kijkt u naar het grote tekort aan goed opgeleide technici?
‘Dat geldt ook voor digitale technologie. En dat terwijl het zo’n mooi, impactvol vakgebied is, met zoveel werkgelegenheid. Er is een continu tekort aan talenten die sensorsystemen bouwen, aan ICT’ers die die slimme apps maken. Met en voor mbo- en hbo-opleidingen in de regio hebben we een programma ontwikkeld, waarmee Gelderse studenten kennismaken met nieuwe technologieën. Bij het project GO, Gezond onderweg, bijvoorbeeld, bedenken studenten samen met ziekenhuis Rijnstate en kindergezondheidscoaches hoe digitale interventies helpen om kinderen te motiveren gezond te eten, lekker te bewegen en goed te slapen.’
Waarom doet u mee met Tech Gelderland?
‘In Gelderland is alle kennis aanwezig voor samenwerkingen tussen techniek, voedsel, landbouw en gezondheidszorg, die helpen een duurzame wereld te creëren met gezond voedsel voor iedereen. Dat laat Tech Gelderland zien.’
Luc Kikkert (Kiemt): “De generaties die nu komen, staan voor de reuze-uitdaging om de razendsnelle opwarming van de aarde tegen te gaan. Het is belangrijk dat jonge mensen voor een technische opleiding kiezen, daar zit de oplossing.”
Wat heeft u met techniek en innovatie?
‘Hoewel ik een talenknobbel heb ben ik al vroeg begonnen met techniek. Ik begon mijn carrière ooit als technisch inkoper. Later was ik onder meer plantmanager van een fabriek die hydraulische aandrijvingen voor cabrio’s produceerde. In al deze functies speelde techniek een belangrijke rol. Het leuke is: ik ben geen supertechneut, maar ik begrijp technische systemen. Innovatie is enorm belangrijk. Het is de weg naar continu veranderen en verbeteren. Bij Kiemt versnellen we innovaties op het gebied van de energietransitie en circulaire economie. We staan voor een enorme maatschappelijke
opgave. De klimaatproblemen kunnen we alleen oplossen met behulp van innovatieve techniek en technologie.’
Hoe kijkt u naar het grote tekort aan goed opgeleide technici?
‘De generaties die nu komen, staan voor de reuze-uitdaging om de razendsnelle opwarming van de aarde tegen te gaan. Daar is kennis van techniek, technologie en creativiteit voor nodig. Daarom is het belangrijk dat jonge mensen voor een technische opleiding kiezen, daar zit de oplossing. Kijk bijvoorbeeld naar UMS, een snelgroeiend bedrijf in clean mobility voor graafmachines en vrachtwagens. De oprichters zijn vier jaar geleden in een schuur begonnen. Nu werken er vijftig mensen, de komende jaren heeft het bedrijf zo’n tweehonderd mensen nodig met technische kennis.’
Waarom doet u mee met Tech Gelderland?
‘Kiemt verbindt Ondernemers, Overheid, Onderzoek en Onderwijs. Een goed technologisch- of circulair idee helpen we verder met kennis, financiering en met het netwerk. Kiemt heeft daardoor van nature een link met Tech Gelderland. We zijn blij met dit podium, we versterken elkaar.’
