Digitale revolutie aan boord

De binnenvaartvloot bestaat uit varende kantoren met high tech-apparatuur aan boord. ‘Zo’n negentig procent van de containerschepen, bijvoorbeeld, gebruikt onze stuwage-software, voor het optimaal beladen van het schip. De schipper is steeds meer een operator, die via een dashboard de meest uiteenlopende taken aan boord in gang kan zetten’, vertelt een bevlogen Desiré Savelkoul.

Met zijn bedrijf werkt hij graag mee aan innovaties in de binnenvaart. ‘We doen nu mee aan een onderzoek rond autonoom varen; denk aan een soort automatische piloot voor het varen op doorgaande trajecten als kanalen. Complex maar uitdagend.’

Aan de wieg

Desiré Savelkoul stond aan de wieg van de digitale revolutie aan boord, nu zo’n 25 jaar geleden. Hij kent als schipperskind en beroepshalve de binnenvaartwereld. Na de LTS deed hij de Rijn-Binnenvaartschool in Rotterdam en op zijn 23e werd hij kapitein op een containerschip. Hij ging ook weer aan wal en werd ‘duwbakkenplanner’.
In 1996 startte hij zijn eigen onderneming. Desiré Savelkoul zag de mogelijkheden en de markt. ‘Telecom bood nieuwe, draadloze mogelijkheden. Specifieke ICT-kennis had ik niet, maar als oud-schipper kende ik de bestaande communicatiemiddelen en wist ik waar behoefte aan was.’
Vanuit zijn garage begon Desiré Savelkoul samen met een monteur, met het leveren, installeren en onderhouden van computers aan boord. ‘Schippers gingen aan boord mailen. Er kwamen elektronische kaarten. Mobiele telefoons. Het begin van een nieuwe wereld. Hectisch, want je kon niks op afstand en de schipper zelf had ook geen kennis van computers. Het was pionieren.’

Nichemarkt

Het bedrijf Autena Marine levert inmiddels een totaalpakket aan ICT-oplossingen en navigatiesystemen voor de binnenvaart in Europa, een deel van Zuid-Amerika en sinds kort zelfs in Zweden. ‘Dat klinkt imposant, maar de binnenvaart is en blijft een nichemarkt. We kunnen de markt goed bedienen met onze ploeg van negen mensen. Twee medewerkers installeren aan boord, twee mensen beheren de helpdesk. De rest ondersteunt en ontwerpt onder andere nieuwe software. Digitale hulp bieden we op afstand via onze helpdesk. Dat werkt perfect, de systemen zijn gebruiksvriendelijk en de schippers zelf zijn in de loop der jaren vertrouwd geraakt met digitale instrumenten aan boord. Kleine storingen kunnen ze zelf oplossen, of met ondersteuning van onze helpdesk.’

Lading in balans

Dankzij de ICT-programma’s van Autena Marine kan een schipper van zijn dashboard aflezen waar welke container staat, wat erin zit en of de lading in balans is. Die informatie kan hij delen met de laad- en losterminals, die hij aandoet op zijn route. ‘Het is een soort van Track & Trace-systeem, waarbij op elk moment inzichtelijk is waar een container met een bepaalde inhoud zich bevindt en of dat volgens plan is’, verklaart Desiré Savelkoul.
Ook de navigatie is gedigitaliseerd en deels geautomatiseerd. ‘De schipper kan permanent zijn eigen positie op de vaarweg zien en die van collega’s. Hij kan op elk moment contact maken met collega’s en de wal. En ook de diepte van de vaargeul en de ligging van zijn schip ten opzichte van de ondergrond kan hij op elk moment ‘zien’ via door ons ontworpen ICT- en navigatiesystemen.’

Klik met schipperswereld

Bijzonder is dat de medewerkers van Autena Marine geen specifieke ICT-opleiding hebben gevolgd. ‘Onze ploeg bestaat uit mensen met een link met de binnenvaart. Insiders als het ware. En allemaal mensen die van hun hobby hun werk hebben gemaakt. Natuurlijk spijkeren ze hun kennis bij, maar vanuit hun eigen pure interesse. En het zijn blijvers, het gros van de collega’s werkt hier al twintig jaar’, zegt Desiré Savelkoul met trots. Zijn bedrijf begeleidt ook stagiairs, maar merkt dat je de schipperswereld moet aanvoelen om een echte klik te hebben met het gespecialiseerde werk.