‘In de natuur zetten schimmels afval om in biomassa. Als wij een circulaire samenleving willen, dan is het logisch dat we die circulaire motor uit de natuur daarvoor gebruiken’, zegt Iris Houthoff. Ze werkt fulltime aan een duurzaam, sterk en lichtgewicht textiel op basis van mycelium, dat zijn schimmeldraden. ‘Schimmeldraden bieden veel kansen om bij te dragen aan een circulaire economie’, zegt ze overtuigd.
Op het vwo blinkt Iris Houthoff uit in de exacte vakken. Daarom mag ze tijdens het vijfde en zesde jaar van haar vwo al naar het Junior College in Utrecht waar ze wordt klaargestoomd voor een academische opleiding. Daardoor is het eerste jaar van haar studie Milieuwetenschappen aan de Wageningen University & Research (WUR) ‘een eitje’. Over de keuze voor haar studie hoeft Iris Houthoff niet lang na te denken. ‘Ik was altijd al veel bezig met de natuur en dan vooral met het behoud ervan. Daarnaast kwamen de bèta-vakken weer veel aan bod bij Milieuwetenschappen. Dat trok me ook aan.’

Master Biotechnologie

In het eerste jaar komen vooral de basisvakken scheikunde, wiskunde, natuurkunde, microbiologie, ecologie, bodem en water aan de orde. Na anderhalf jaar kiest Iris Houthoff voor de specialisatie Milieutechnologie. ‘Een makkelijke keuze; toen werd het pas echt interessant en mocht ik modelleren, waarbij met name wis- en natuurkunde komen kijken.’

De studierichting bracht haar veel vakken over afval opruimen, terwijl Iris Houthoff afval liever ziet als grondstof. Ze kiest daarom voor een master Biotechnologie, waarbij ze nog meer kan modelleren en werkte voor haar proefschrift aan het onderwerp biobased economy: hoe kun je van natuurlijke reststromen bruikbare materialen maken. ‘Daarna wilde ik eindelijk wel eens wat praktijkervaring opdoen en ben ik naar het Green Chemistry Centre of Excellence van de universiteit in York (Engeland) gegaan. Daar heb ik in het laboratorium onderzoek gedaan naar het vervaardigen van nieuwe producten van sinaasappelschillen en zetmeel.’

Alternatief voor leer

Haar studie verloopt lekker dus doorstuderen en haar doctorstitel halen, lijkt logisch. Maar de afgestudeerde milieutechnoloog kan geen geschikt onderwerp vinden op het gebied van biobased economy en daar ligt wel haar passie. Daarom kiest ze voorlopig voor een baan als onderzoeker en onderwijsassistent op de WUR. Haar toekomstbeeld verandert als ze meedoet aan een studentencompetitie, waarbij ze in Dongen in Noord-Brabant een nieuwe waardeketen moet ontwikkelen met gebruik van lokale reststromen.
Iris Houthoff: ‘Dongen staat van oudsher bekend om de leerindustrie. Het leek me mooi om een alternatief voor leer te bedenken op basis van schimmels, paddenstoelenleer dus eigenlijk. Tot mijn verbazing wonnen we de competitie. Daarbij kreeg ik de vraag of ik met dit onderwerp niet een bedrijf wilde beginnen. Ik wist helemaal niet wat dat inhield en ik had ook totaal geen ondernemersambities. Ik was wetenschapper!’, zegt de Wageningse alsof ze nog altijd verbaasd is over die vraag.

Maatschappelijke impact

Iris’ nieuwsgierigheid is gewekt en ze besluit mee te doen aan een startup-week bij de WUR, waarin studenten begeleid worden in de wereld van het ondernemen. ‘In die week werkte ik aan een businessmodel en dat bleek een extreem goed model te zijn’, lacht Iris Houthoff. Ze krijgt het advies door te gaan. ‘Dat vond ik heel spannend, maar ik had in die week ook gemerkt dat ik het heel leuk vind om naar iets praktisch toe te werken dat ook nog eens maatschappelijke impact heeft’, blikt ze terug. Toch zit het doorstuderen voor haar doctorstitel ook nog in haar hoofd. Haar twijfel is van tafel als ze een klimaatconferentie bijwoont en hoort dat we nog tien jaar de tijd hebben om de CO2-uitstoot omlaag te brengen. ‘Die urgentie is duidelijk. Er moet nu iets veranderen en daar kan ik aan bijdragen.’

Prototypes

Iris Houthoff richt haar bedrijf Mylium op en begint, naast haar baan bij de WUR, met hulp van StartHub vol overgave aan haar missie om van schimmels, het draadachtige netwerk van paddenstoelen, een materiaal te maken. In 2018 ontwikkelt ze een aantal prototypes, zoals sandalen, ontworpen door Luc Aarts, een portemonnee en een horlogebandje. ‘Die prototypes zorgden voor de nodige aandacht en dat trok weer mensen aan die hun hulp aanboden. Echt geweldig.’
Vooral de eerste lockdown levert haar de nodige hulp op. Ze legt uit waarom: ‘Veel afgestudeerden konden nergens terecht voor een baan en zaten werkloos thuis. Ik kon hen hier een plek bieden als onderzoeker. Die goede sfeer binnen het team werkte heel stimulerend.’
Die eerste helft van 2020 brengt haar een belangrijk inzicht. ‘Aanvankelijk startte ik een bedrijf om maatschappelijk impact te maken. Gaandeweg merkte ik dat het ook nog eens superleuk vindt en dat ik een enorme persoonlijke ontwikkeling doormaakte. Door corona kwam ik erachter dat ik ook anderen kan enthousiasmeren met mijn idee, waardoor ik nu al impact maak op anderen. Dat geeft enorm veel voldoening’, ontdekt ze.

Productie over twee jaar

Iris Houthoff is continu bezig funding binnen te halen voor haar bedrijf. Ze heeft haar baan bij de WUR opgegeven, omdat die niet meer te combineren valt met haar onderneming. Daarmee raakte ze haar financiële zekerheid kwijt, maar desondanks is ze blijer dan ooit. ‘Ik heb nu twee medewerkers in dienst en ik heb een co-founder gevonden die specialist is in opschalen. Daarnaast hebben we regelmatig stagiaires over de vloer en brengen we onze kennis over. We zijn een topteam samen! Nu begint alles lekker te rollen’, concludeert Iris Houthoff. ‘De materialen die we nu hebben ontwikkeld vragen nog wat onderzoek, maar we verwachten dat er binnen twee jaar producten van gemaakt kunnen worden’, zegt ze trots.

Passie volgen

Een eigen bedrijf met medewerkers in dienst. Dat had Iris Houthoff tot een paar jaar geleden niet kunnen bedenken. ‘Ik was in het begin ook heel onzeker. Mijn coach bij StartHub heeft me geholpen om meer zelfvertrouwen te krijgen. Hij heeft me ook laten inzien dat ondanks mijn wetenschappelijke achtergrond, de rol ‘onderzoeker’ niet persé geschikt voor mij is. Ik heb gemerkt dat ik geen energie haal uit labonderzoek uitvoeren.
Een team bouwen en samen haar ideeën uitwerken, past beter bij de jonge ondernemer: ‘Het is belangrijk dat je elkaar aanvult, zodat iedereen doet waar hij plezier in heeft. Dus heb ik er nu onderzoekers bijgehaald. Ik haal juist mijn plezier uit netwerken en mensen met elkaar verbinden. Ik geniet enorm van mijn werk en zou niet meer anders willen. Je moet gewoon je passie volgen en doen waar je plezier van krijgt.’
www.mylium.nl