Op zijn negentiende kreeg Niels Kuiltjes (33) het idee dat hij ‘iets’ in de wegenbouw wilde doen. ‘Op de open dag van de opleiding Civiele Techniek bij de HAN zag ik het waterlab, het asfaltlab en het geolab. Dat was precies wat ik wilde.’ Civiele techniek is de toegepaste wetenschap die zich bezighoudt met het ontwerpen, realiseren en onderhouden van objecten die vastzitten in de grond, zoals bruggen, (spoor)wegen en viaducten en dijken en kanalen. Voorheen werd dat Weg- en Waterbouwkunde genoemd. 

Kuiltjes werkte indertijd als stratenmaker en is nu technisch manager en ontwerpleider bij het wegenbouwbedrijf Strukton Civiel. Hij werkt nu aan de verbreding van snelweg A15 op het traject Papendrecht-Sliedrecht. ‘Het hele stuk snelweg gaat van vier naar zes rijstroken.’ In januari gaat hij ook aan de slag met de aansluiting van de N3 en de N214 op de A15 bij Papendrecht. ‘Daar loopt het verkeer vast en maken we een kwart klaverblad voor een betere doorstroming.’ 

Technisch tekenwerk

Als ontwerpleider is Kuiltjes verantwoordelijk voor al het technische tekenwerk en de berekeningen die worden gemaakt voor het nieuwe wegontwerp, zoals viaducten, vangrail, openbare verlichting en extra lussen snelweg die worden aangelegd. Dat gebeurt met een team van zo’n twaalf mensen. Als technisch manager geeft hij leiding aan de werkvoorbereiding plus de realisatie van de werkzaamheden en is hij contactpersoon voor opdrachtgever Rijkswaterstaat. 

‘Je werkt samen met aardig wat medewerkers van partnerbedrijven, voorheen noemden we dat onderaannemers’, vertelt Kuiltjes. ‘Het is best een groot project waarbij veel voorbereidingen samen komen. Je moet veel communiceren. Alles is voorbereid, maar de praktijk is soms net anders.’

Innovaties in wegenbouw

Bij het werk aan de A15 wordt zo veel mogelijk ‘oud’ asfalt hergebruikt. ‘Bijna 60 procent van het asfalt dat hier wordt aangelegd is gerecycled asfalt. Bij sommige projecten lukt het bijna 100 procent asfalt te hergebruiken. Dat noemen we Greenfalt’, verklaart Kuiltjes. ‘Asfalt is een aardolieproduct met bitumen en het is duur.  Het gebruik van nieuw asfalt proberen we dus zo veel mogelijk te beperken. Zo werkt Strukton Civiel mee aan de energietransitie.’ 

Er zijn meer innovaties in de wegenbouw, zoals op de N737 in Overijssel waar met Greenfalt is gewerkt en een ‘dynamische kruising’ is gemaakt. Dit gebeurt met een speciaal systeem, waarbij sensoren, dynamische informatiepanelen, een app en data-analyse worden gecombineerd. Verbetering van de verkeersveiligheid is daarbij het doel.

Gelderland loopt voorop

De provincie Gelderland loopt mede voorop als het gaat om het stimuleren van innovaties in de wegenbouw, constateert Kuiltjes. Hij werkte mee aan de verbetering van de A348 tussen Velp en Rheden, de eerste weg met een wegdeklabel ter wereld. Dit kwaliteitslabel voor asfaltdeklagen staat voor asfalt dat minder geluid veroorzaakt, de juiste stroefheid, een lagere rolweerstand en een langere levensduur heeft. 

‘De provincie Gelderland stimuleert dit soort innovaties door bedrijven zoals Strukton uit te dagen met verbeteringen te komen’, zegt Kuiltjes. ‘Door de lagere rolweerstand slijten banden minder en wordt er minder brandstof gebruikt. Dat betekent dat er minder CO2 wordt uitgestoten. En de levensduur van de constructie is 15 jaar, dat is vijf jaar langer dan gebruikelijk.’

In dertig jaar tijd scheelt dat één keer wegonderhoud. ‘Dat is weer gunstig voor de provincie als wegbeheerder, want dat scheelt veel geld. Een nieuwe asfaltlaag aanbrengen is duur.’ Bij de ontwikkeling van het wegdeklabel zijn de provincie Gelderland, Strukton Civiel, de Vereniging Band en Milieu en de Universiteit Twente betrokken.

Havo en fysiotherapie

Niels Kuiltjes was als kind al geïnteresseerd in techniek. ‘Ik vond het leuk om samen met mijn vader en mijn opa’s dingen te bouwen. Mijn ene opa had een stuk land waar hij fruit en groenten verbouwde en mijn andere opa was timmerman.’ Na de basisschool ging Kuiltjes naar de havo en koos hij het profiel Natuur en Gezondheid met natuur- en scheikunde en economie. ‘Ik wilde alle opties openhouden. Als 16- of 17-jarige moet je al kiezen hoe je toekomst eruit gaat zien, dat vond ik heel moeilijk.’ 

Kuiltjes kiest voor de opleiding Fysiotherapie. ‘Ik wilde graag iets met mensen doen, communiceren en iets met mijn handen doen.’ Na een jaar constateert hij dat fysiotherapie niets voor hem is en gaat werken als stratenmaker. Met een glimlach redeneert hij: ‘Techniek is exact, bij fysiotherapie kan er van alles aan de hand zijn. Daar zijn techneuten allergisch voor, die willen tekeningen en cijfers zien. Als ik een boek kan lezen of een tekening kan bekijken om iets te begrijpen, dan pak ik de tekening.’

Als stratenmaker werkt Kuiltjes mee aan de nieuwbouw van de atletiekbaan in Nijmegen. ‘Dat was een groot project en daar zag ik iemand met tekeningen lopen, die dingen uitzette en de planning bijhield. Het leek me leuk die man te zijn.’

Opleiding Civiele Techniek HAN

Op de opleiding Civiele Techniek aan de HAN voelde Kuiltjes zich snel thuis. Al was wennen aan het schoolritme en het leren. ‘Ik was er ruim anderhalf jaar uit geweest en met wiskunde had ik moeite. Dat heb ik met de hakken over de sloot gehaald. Leuk was dat je met allemaal gelijkstemden aan de slag gaat met hetzelfde doel: een baan in de civiele techniek. Dat werkt heel motiverend.’

Dat vakken als mechanica, vloeistofmechanica, wiskunde, wegontwerp en railontwerp worden afgewisseld met stages in de praktijk vindt Kuiltjes ook prettig. ‘De docenten komen vrijwel allemaal uit het werkveld, dat is ook fijn. Ze hebben zelf met de voeten in de klei gestaan bij een aannemersbedrijf, ingenieursbureau of andere opdrachtgever en weten waar ze het over hadden.’

Het werken in het lab herinnert Kuiltjes zich als een van de leukste dingen van de opleiding. Via zijn afstudeeropdracht bij wegenbouwer Heijmans krijgt hij ook in zijn eerste baan aangeboden. ‘Ik deed onderzoek naar de reconstructie van het knooppunt Velperbroek, waarbij de doortrekking van de A15 werd meegenomen.’ 

Traineeship aangeboden

Kuiltjes werkt in zijn vrije tijd ook voor het bedrijf en krijgt van Heijmans een traineeship aangeboden. Hij loopt vier keer vier maanden mee op de afdelingen Calculatie, Engineering, Werkvoorbereiding en Uitvoering. ‘Daar was ik heel blij mee. Dan kon je kijken wat je leuk vond.’ Met een lach: ‘Ik dacht: ik ga naar buiten naar uitvoering, maar nu zit ik veel binnen en ben ik met tekeningen, planningen en schema’s in de weer voor de werkvoorbereiding.’

Er is veel vraag naar mensen met een opleiding civiele techniek, benadrukt Kuiltjes. Aannemers, maar ook andere werkgevers, zoeken goed opgeleide mensen. Techniekstudenten van alle opleidingsniveaus zijn altijd welkom bij Strukton: ‘Als ze zich melden, wordt er altijd gekeken of er een passende stage of afstudeerplek gevonden kan worden. Van mensen die technische begrotingen kunnen maken, werkvoorbereiders tot uitvoerders.’

Wat Kuiltjes jammer vindt, is dat er zo weinig vrouwen in de techniek werken. Hij is ervan overtuigd dat er genoeg leuke functies voor hen zijn en dat vrouwen ervoor geschikt zijn. ‘Vrouwen zijn vaak heel nauwkeurig. Een technische tekening of berekening moet heel precies zijn. Het moet gewoon kloppen. Vrouwen kunnen ook prima een team aansturen.’

Trots op functionele bouwwerken

Kuiltjes ziet wegen, bruggen en viaducten als mooie bouwwerken met een maatschappelijke functie. ‘Als ik met de auto over zo’n rijksweg rij, ben ik daar best trots op. Dan zeg ik tegen mijn zoontjes: ‘Deze weg heeft pappa gemaakt.’

Enkele jaren geleden werkte Kuiltjes mee aan de verbreding van de A50 tussen Valburg en Grijsoord. Aansluitend daarop is ook de brug bij Ewijk uitgebreid en gerenoveerd. ‘Daar stonden altijd files, nu niet meer. Het leuke is dat je direct ziet wat je doet als je aan zo’n project werkt en dat het helpt. Deze bruggen kunnen nu weer jaren mee.’ 

De wegenbouw verandert, constateert Kuiltjes. Er wordt meer gelet op duurzaamheid, zoals het recyclen van asfalt en andere materialen, maar ook het gebruik van elektrische machines in plaats van machines met dieselmotoren. Wegen worden ook efficiënter ingedeeld en er wordt gebruik gemaakt van slimme, digitale verkeersregulering. Die veranderingen zijn interessant en nodig, vindt Kuiltjes. ‘De wegenbouwstaat niet stil. Er is genoeg te doen.’