Duurzame producten door het meten van moleculen

Jeroen is tevens lid van het managementteam van het Interdisciplinary Research Center van de faculteit Scheikunde. Bij het Instituut voor Moleculen en Materialen van de Radboud Universiteit werken scheikundigen, biologen natuurkundigen en informatici samen om eigenschappen van materialen te onderzoeken en te publiceren in wetenschappelijke tijdschriften.

Jeroen doet, samen met wetenschappers en experts die in dienst zijn van bedrijven, onderzoek naar het meten van moleculen. ‘Die moleculen meten we, omdat we een proces zo willen verbeteren dat het optimaal is wat betreft productkwaliteit en duurzaamheid.’

Duurzame producten

Duurzaamheid is waar het om gaat bij het onderzoek van Jeroen. ‘Aan pure wetenschap doen is je nieuwgierigheid bevredigen. Maar je kunt pure wetenschap ook toepassen en er in de praktijk dingen mee verbeteren in de maatschappij. Dat doe ik. Samen met bedrijven werk ik eraan dat producten en processen duurzamer worden. De Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties zijn hierbij ons uitgangspunt.’

Het onderzoek begint bij moleculen. Een molecuul is het kleinste deeltje van een stof dat nog de chemische eigenschappen van die stof bezit. Jeroen: ‘In principe kun je van elk product de moleculaire samenstelling meten. En ook wat de ideale samenstelling ervan is, met optimale kwaliteit, kostprijs en duurzaamheid.’

Duurzaam maakproces

Daarnaast is er het productieproces. Hierbij gaat het erom: hoeveel kost het maken van het product? Hoe lang duurt het? Hoeveel wordt er vervuild? Wordt het duurzaam gemaakt? ‘We meten dus de ingrediënten waaruit het product gemaakt is en we kijken naar de verwerking ervan; wie moet wat doen om het product te maken en hoeveel energie kost dat’, meldt Jeroen.

‘Als we dit alles meten, kunnen we bijsturen en voorkomen dat er bijvoorbeeld grondstoffen worden verkwist en dat er afval ontstaat. Ook kunnen we het product verbeteren door er een nieuwe stof aan toe te voegen, zodat het product minder of geen CO2 uitstoot. De mogelijkheden om op deze manier duurzaamheidswinst te boeken zijn oneindig.’

Elke schakel is belangrijk

Jeroen voert regelmatig overleg met collega’s van de universiteit en met mensen uit de industrie, zowel specialisten als uitvoerend personeel. ‘We werken vanuit onze onderzoeksafdeling samen met zo’n 35 bedrijven, grote en kleinere. Het is belangrijk om elke schakel van het maakproces in beeld te hebben én dat mensen die betrokken zijn bij het maakproces er inzicht in hebben. Als je begrijpt wat je doet en zicht hebt op je bijdrage aan het geheel, motiveert dat om het systeem ook optimaal te gebruiken.’