Van traditioneel naar innovatief en technologisch groenonderwijs

In de hele maatschappij, maar vooral ook de landbouw en veeteelt, heeft technologie nadrukkelijk zijn intrede gedaan. Boeren melken hun koeien niet meer met de hand, maar programmeren de melkrobot en de voerrobot. Ook in de landbouw worden farm(ro)bots en drones gebruikt. Vmbo-leerlingen van ‘groene’ school Aeres in Ede maken kennis met deze ontwikkelingen. ‘We zijn drukdoende van traditioneel groenonderwijs over te schakelen op innovatief en technologisch groenonderwijs’, zegt Patrick van der Pijl, directeur van Aeres in Ede.

Vroeger had je de landbouwschool, tegenwoordig bestaat groenonderwijs uit verschillende richtingen, zoals Bloemdesign, Voeding – waarbij het gaat om voedingsmiddelentechnologie en gezond eten – en Plant, waarbij het gaat om het kweken van gewassen en alles wat daarbij komt kijken.

Overschakelen op strokenteelt

‘In Nederland zijn we goed in het verbouwen van monoculturen, bijvoorbeeld een groot veld vol dezelfde tomatenplanten. Maar die blijken gevoelig te zijn voor ziekten’, zegt docent Rolf Wolthuis. ‘Vandaar dat er wordt overgeschakeld op strokenteelt. Daarbij kweek je op een stuk land verschillende gewassen naast elkaar. Bijvoorbeeld tomaten naast sla, kool en spinazie. Die diversiteit is beter voor de natuur in en boven de grond. Zo kunnen ziekten zich minder snel verspreiden en zijn er minder chemische middelen nodig.’

Farmbots bouwen

De strokenteelt, vaak in stroken van 3 meter breed, vraagt om andere landbouwmachines. ‘Denk aan farmbots, die je kunt programmeren voor de verzorging van bepaalde planten’, zegt Rolf Wolthuis. Samen met leerlingen heeft hij vorig jaar enkele farmbots gebouwd, die binnenkort in gebruik worden genomen. ‘Zo’n farmbot kun je voorzien van allerlei sensoren, bijvoorbeeld een sensor die de vochtigheid van de grond meet. Zo weet je of een gewas voldoende vocht krijgt. Farmbots kunnen verschillende taken uitvoeren, zoals bijmesten, onkruid herkennen en weghalen, ze kunnen zelfs oogsten.’

Drones in de landbouw

Een andere nieuwe technologie, die in de landbouw wordt ingezet, is het gebruik van drones. Akkerbouwers in bijvoorbeeld de Flevopolder controleren de groei van hun gewassen met drones, die foto’s maken. ‘Zo kunnen ze in korte tijd zien waar een droge plek zit en gewassen minder goed groeien of waar enkele planten ziek zijn’, vertelt Rolf Wolthuis. ‘Door leerlingen met een drone te laten vliegen en te laten zien wat je daar mee kunt doen, willen we ze enthousiasmeren en aan het denken zetten. Ze zouden bijvoorbeeld professioneel dronevlieger kunnen worden.’

Verticale landbouw

Om minder oppervlakte te gebruiken voor landbouw en zo ook beter gewassen bij of in een stad te kunnen kweken, is verticale landbouw in opkomst. Daarbij worden planten in rijen boven elkaar geteeld. Bij Aeres in Ede staat zo’n verticale teeltopstelling. ‘Je ziet planten, maar daarachter zit een hele wereld aan techniek, die zorgt voor de juiste verlichting en voeding van de planten’, zegt Patrick van der Pijl.

Praktijkopdrachten

Op het vmbo en mbo bij Aeres gaat het over natuur en milieu, gezonde voeding en duurzaamheid. Dit onderwijs krijgen leerlingen voor een groot deel in praktijklessen. ‘Het milieu en de opwarming van de aarde en wat je daaraan kan doen is voor zo’n 60 tot 70 procent van onze leerlingen een belangrijk onderwerp. Dat zijn de wereldverbeteraars’, vertelt Patrick van der Pijl. ‘We laten onze vmbo-leerlingen kennismaken met zo veel mogelijk ontwikkelingen in de groene sector. Een hovenier is allang geen schoffelaar meer, die heeft bijvoorbeeld ook verstand van de aanleg van een groen dak.’