Modulair onderwijs heeft de toekomst
Hoe dat concreet werkt: per mbo-opleiding zijn bepaalde modules verplicht en een aantal modules is optioneel. Deze keuzemogelijkheden blijven niet beperkt tot één opleiding. Studenten kunnen ook modules van een andere richting kiezen en zo hun eigen studiepad inrichten. Daarmee snijdt het mes aan veel kanten. Studeren wordt flexibeler en er is meer maatwerk mogelijk. Studenten vallen daardoor minder snel uit. Ook verliezen ze geen tijd vanwege een mogelijke opleidingsoverstap.
Want blijkt een opleiding niet lekker te passen, dan kies je gewoon voor modules van een andere richting. Dat vraagt om vernieuwing van het huidige mbo-onderwijssysteem, maar daarvoor is het volgens Hans Schipper ook hoog tijd. Hij is projectleider sector Techniek ROC Nijmegen.
Beroepen van de toekomst verdienen modulair onderwijs
‘De leerstof is nu verdeeld over een jaarklassensysteem. Het leerrendement van klassikaal leren is door de veranderende samenleving en met de komst van nieuwe bronnen en leermiddelen veel beperkter geworden’, verklaart Hans Schipper. ‘Studenten doen wat er verwacht wordt, scoren daarmee een voldoende en dat is het dan. Ze leren veel op school, zeker ook buiten de leslokalen, maar de arbeidsmarkt vraagt langzaamaan iets anders. De opleidingen zijn afgestemd op de beroepen van nu, terwijl we ons moeten gaan richten op de beroepen van de toekomst.’
Praktijkleren heeft groter leereffect
Met die vernieuwing ziet Hans Schipper niet alleen veel verbinding tussen verschillende opleidingen voor zich, maar ook nóg meer praktijkleren. Daar is nu al veel ruimte voor; in praktijkwerkplaatsen werken studenten bijvoorbeeld aan opdrachten uit het bedrijfsleven. De bedoeling is om deze werkplaatsen nog meer centraal stellen. Vraag vanuit het bedrijfsleven is er namelijk genoeg.
‘Échte opdrachten van bedrijven geven een veel groter leereffect en maken ons onderwijs betekenisvol’, legt Hans Schipper uit. ‘Theorie leren is zeker nodig. Maar de praktijk maakt voor studenten pas echt inzichtelijk hoe je die theorie toepast. Zo werken we samen met de HAN in de Technohub Digital Twinning. Hier worden digitale replica’s van industriële processen gebouwd, zodat maakbedrijven hun besluiten voor het échte proces erop kunnen baseren.’ Onze studenten werken samen met studenten van andere mbo’s en hbo, onderzoekers en bedrijven aan concrete cases. Een ander voorbeeld is de Goffertboerderij die ons vraagt om interactieve prullenbakken te bedenken en te maken. Studenten van verschillende opleidingen zijn daarmee nu aan de slag. De aandacht voor kennis en vaardigheden die daarbij komt kijken, bereik je niet zomaar in een klassikale les.’
Modulair onderwijs vraagt om pioniersmentaliteit
Natuurlijk beseft Hans Schipper dat modulair onderwijs een heel andere aanpak van docenten vergt. Zij worden begeleidend coach en komen meer los van de vastomlijnde inhoud van vakken. Hij omschrijft het als pionieren in een grote zandbak vol mogelijkheden, waarbij er ongetwijfeld nog hobbels en kuilen zullen zijn. Hij benadrukt: ‘Maar het is bittere noodzaak, studenten lopen anders weg en zoeken meer maatwerk bij commerciële aanbieders. We moeten hen zelf meer de snijvlakken van verschillende opleidingen laten opzoeken, veel meer zelf laten ontdekken, zodat ze het heilig vuur herkennen. Geef ze de ruimte en je staat verbaasd.’
Als voorbeeld noemt hij twee vierdejaars studenten, die een oude Peugeot ombouwden tot een elektrische auto. ‘De panelen die ze daarvoor ontwikkelden, vormen inmiddels de basis van hun eigen onderneming. Zelf ben ik oorspronkelijk opgeleid in de economie. Ik werkte als accountant, later als docent. Maar steeds vaker dacht ik: ‘Wat draag ik nou eigenlijk bij aan de wereld?’ Via wat omwegen belandde ik in het mbo-onderwijs. Daar maken studenten écht iets – zeker in de techniek – en ik kan ze daarbij begeleiden en helpen; hoe mooi is dat!’
